امروزی ها: گرانی دارو ماههای متمادی است که بیماران را در مضیقه گذاشته است. به گفته عابد فتاحی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، «کشورمان از سوی هیچ کشوری در زمینه واردات دارو و تجهیزات پزشکی در تحریم نیست و چالش کنونی حوزه دارو در کشور از افزایش قیمت داروهای وارداتی است.» اما گران فروشی داروها در برخی داروخانهها باعث شده تا پرونده 4 داروخانه در تهران به علت گرانفروشی به سازمان تعزیرات حکومتی ارسال شود.
دکتر جمشید سلام زاده، معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره لزوم یکسان شدن قیمت دارو در همه داروخانهها میگوید: «وقتی قیمت دارو تغییر میکند، اگر داروخانهای فاکتور خرید را نداشته باشد و نتواند هنگام بازرسی به ما ارائه کند و آن را به قیمت گرانتر عرضه کند، تخلف محسوب میشود. ولی اگر در زمان بازرسی، فاکتور جدید خرید را به ما ارائه کند، دیگر نمیتوان گفت گرانفروشی اتفاق افتاده است.»
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره علت تفاوت قیمت دارو در داروخانههای مختلف شهر میگوید: «این مسئله به اختلاف قیمت تمام شده برای برخی داروها به ویژه طی چند ماه اخیر بازمیگردد. بعضی داروخانهها ممکن است داروهایی که اکنون عرضه میکنند، مربوط به خریدهای قبلشان باشد و دارو را با همان قیمت قبلی ارائه کنند، اما برخی ممکن است دارویشان مربوط به خریدهای جدید با قیمتهای جدید باشد و به همین علت آن را با قیمت جدید عرضه کنند.» سلامزاده میگوید: «البته ممکن است داروخانهای خرید جدید نداشته باشد و آن را به قیمت قدیم عرضه کند. اما باز هم این دلیل نمیشود که اگر در خصوص یک دارو در داروخانهای اختلاف فاحش قیمت وجود داشت به معنای این باشد که داروی جدید خریداری شده است و مربوط به تغییر قیمت است، بلکه اگر مورد مشکوکی به ما اطلاعرسانی شود، حتما رسیدگی میکنیم.»
گرانی دارو اجتناب ناپذیر است
اما برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی علت افزایش قیمت دارو را در جای دیگری جست و جو میکنند؛آنها معتقدند بیتوجهی دولت در زمینه پرداخت ارز دارویی سبب بالا رفتن قیمتها شده است.
مراد هاشمزهی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی با بیان این نکته که گرانی دارو درکشور کاملا مشهود است، به تهران امروز میگوید: «به نظر میرسد گرانی دارو در کشور اجتناب ناپذیر است و این موضوع در صورتی رفع و رجوع میشود که مجموعه دولت و دستگاههای ذیربط به صورت یکپارچه وارد عمل شوند و مشکلات ارزی دارو را حل کنند.» وی تاکید میکند: «اگر چه این کمبودها و گرانیها کاملا محسوس است اما ظاهرا مقامات دولتی نمیخواهند این کمبودها را بپذیرند و رئیسجمهور در صحبتهایی که هفته گذشته در رسانه ملی داشت بدون اشاره به علت گران شدن دارو فقط تاکید کرد که این گرانی قانونی نیست.» اگر چه رئیسجمهور هفته گذشته در مصاحبه تلویزیونیاش گفت: «احدی حق ندارد قیمت دارو را بالا ببرد» اما2 روز بعد وزیر بهداشت سابق از افزایش قیمت دارو خبر داد تا مشخص شود حل این مشکل در قالب مصاحبه تلویزیونی امکانپذیر نیست و نیازمند اقدامات عملی برای رفع کمبودهای دارویی است.
به گفته مراد هاشم زهی «نمایندگان مجلس چندین بار به دولت برای گران شدن دارو تذکر دادهاند اما باتوجه به سخنان رئیسجمهور اینطور به نظر میرسد که اطلاعات غلطی در خصوص دارو به ایشان دادهاند و رئیسجمهور نیز بر اساس همان اطلاعات غلط به مردم آمار دادهاند.»
عضو کمیسیون بهداشت مجلس با تایید بر این نکته که نمیتوان از کنار سلامت مردم به آسانی گذشت، تاکید میکند: «باید توجه ویژهای به سلامت مردم شود و هم جلوی گرانی داروها گرفته شود و هم تخصیص ارز مورد نیاز برای تامین نیازهای داروهای کشوری بدون کوچکترین مشکلی باید انجام شود.» به گفته وی، مسئولان باید واقعیتها را همانگونه که هست در اختیار شهروندان قرار دهند تا بیان نکردن واقعیتها به نگرانیها دامن نزند.
پشتوانه دارویی خوبی داریم
عابد فتاحی،یکی دیگر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز با یادآوری این نکته که افزایش بیرویه قیمت داروهای وارداتی در حوزه داروهای بیماریهای خاص، صعب العلاج و سرطانی مشکل فعلی حوزه سلامت و دارویی کشور است، میگوید: «اکنون مقدار زیادی از داروهای کشور از سوی شرکتهای داخلی تولید میشود و پشتوانه محکم حوزه سلامت و داروی کشور در واقع تکیه بر تولید بومی و داخلی است.»
به عقیده نماینده مردم ارومیه «کشور از نظر تامین دارویی و تجهیزات پزشکی از سوی هیچ کشوری تحریم نشده است و تنها دلیل وجود مشکل در این حوزه اختصاص نیافتن ارز مرجع از سوی بانک مرکزی به وزارت بهداشت و درمان کشور است.»
وی با بیان این نکته که مقرر شده امسال 4 میلیارد یورو در اختیار وزارت بهداشت و درمان برای تامین ذخیرههای دارویی و تجهیزات پزشکی اختصاص یابد، میگوید: «تاکنون فقط یک چهارم این مبلغ تامین شده، این در حالی است که دولت باید برای تامین نیازها و اولویتهای اصلی جامعه از جمله غذا و دارو اهتمام جدیتری داشته باشد که امیدواریم با توجه به پیگیریهای انجام شده باقیمانده اعتبار 4 میلیارد یورویی حوزه بهداشت و سلامت تا پایان سال جاری از سوی دولت گشایش اعتبار شود.»
فتاحی با بیان این نکته که دارو همواره یکی از دغدغههای کشور است، میگوید: « در یک سال اخیر و با توجه به تحریمهای بینالمللی و همچنین نوسانات و بحران بازار ارز بسیاری از حوزههای کشور تحت تاثیر قرار گرفت. بازار دارو نیز از این مسئله مستثنا نبود. اما نکته اصلی در مسئله دارو این است که کمبود دارو را شاید مانند برخی از اقلام نتوان به راحتی از آن گذشت چرا که بهطور مستقیم با جان انسانها در ارتباط است. در ماههای اخیر کمبود و گرانی دارو در کشور نگرانیهای زیادی را در جامعه به وجود آورد.»
عضو کمیسیون بهداشت مجلس با اشاره به این نکته که رئیسجمهور در اظهارات متفاوتی اعلام کرد که ارز مورد نیاز دارو تامین شده است، تاکید میکند: «موضوعی که طبق آمار و گزارشهای وزارت بهداشت تنها تخصیص یافتن یک سوم این ارز تایید شده است و علت گران شدن دارو هم محقق نشدن اعتبارات ارزی بخش دارو است.»
به گفته وی، اکنون یکی از دغدغههای فعلی کمیسیون بهداشت و درمان، بحث قیمت دارو است که از جمله مطالبات ضروری جامعه محسوب میشود. اما مشکل در اینجاست که آنگونه که رئیسجمهور میگوید، ارز به دارو اختصاص نیافته است.
به گفته فتاحی، تهیه داروی با کیفیت از شرکتهای معتبر دارویی باید در اولویت قرار گیرد و این مسئله نیازمند این است که رئیسجمهور باید به مسئله دارو توجه ویژهای داشته باشد. دولت باید مسئله دارو را به طور جدی دنبال کند، مجلس هم از مسیرهای قانونی برای پیگیری اعتبارات بخش بهداشت و درمان اقدام میکند. اگر دولت، مجلس را در مقابل خود ببیند و بر خلاف نیازهای کشور تصمیمگیری کند، مشکلات بخش دارو همچنان باقی میماند.
ناهماهنگی دلیل مشکلات دارویی است
اما امیر حسین قاضی زاده، نماینده مجلس شورای اسلامی معتقد است: «به رغم تاکید رهبری مبنی بر اینکه بیمار جز درد و رنج بیماری نداشته باشد، با دستاویز قرار گرفتن شرایط خاص ارز کشور، مردم ما، به ویژه خانوادههایی که بیماران صعبالعلاج دارند و از بیماری عزیزشان هم چون شمع میسوزند، در هفتههای گذشته در کنار مشکلات غیرقابل وصف و چند جانبه تامین دارو، شاهد انتشار اخباری هستند که فصل مشترک آنها ناهماهنگی بین مسئولان است.»
به نظر میرسد تا نظارت مستمر و جدی از سوی مسئولان روی بازار دارو صورت نگیرد و ارز دارویی مورد نیاز هم تامین نشود، مردم بازنده اصلی اختلاف نظرها در حوزه سلامت خواهند بود.