به گزارش نفت دیلی، نیجربه و آنگولا که در غرب آفریقا قرار دارند، هردو از بزرگترین تولیدکنندگان نفت در این منطقه هستند، اما باوجود همه مشابهت‌های کوچک و بزرگ، نفت‌خام تولیدی این دوکشور مسیرهای کاملا متفاوتی را در یک‌سال گذشته در پیش گرفته‌اند.
نیجربه اندکی بالاتر از دو میلیون بشکه در روز نفت تولید می‌کند که بخش عمده آن نفت‌خام سبک و شیرین است. این نفت‌خام که میزان سولفور آن پایین است در تولید دیزل، سوخت جت و بنزین کارایی بسیار بالایی دارد که همگی از فراورده‌های نفتی بسیار سودآور برای پالایشگران جهان به شمار می‌روند.
اما از سوی دیگر آنگولا روزانه در حدود یک میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه نفت سنگین، ولی شیرین تولید می‌کند، نفتی که میزان گوگردش پایین است اما پس از پالایش منجر به تولید سوخت می‌شود.
نفت آنگولا با این‌حال در طول یک‌سال گذشته در جذب خریداران موفق‌تر از نفت‌خام شیرین سبک با کیفیت‌تر نیجریه بوده است و این درحالی است که تا همین چند سال پیش، گزینه ترجیحی بیشتر پالایشگران بوده است. اما کاهش اقبال به نفت نیجریه تنها به قیمتهای بالاتر و مسائل اقتصادی ربط ندارد.
نفت‌خام آنگولا به کشورهایی فروخته می‌شود که از نرخ رشد اقتصادی ٥ تا ٨ درصد برخوردارند و این درحالی است که مشتری اصلی نفت‌خام نیجریه اروپاست که اقتصاد کشورهایش عموما روندی نزولی را طی می‌کند.
این می‌تواند توضیحی ساده برای این واقعیت باشد که چرا نفت‌خام آنگولا باوجود کیفیت پایین‌تر نسبت به نفت نیجریه راحت‌تر به فروش می‌رسد. بخش قابل توجهی از صادرات نفت‌خام نیجریه هرماه با نیت فروش به مصرف‌کننده نهایی و تامین نیاز پالایشگران درنظر گرفته می‌شود و به جای فروش رفتن، در پایانه‌های ذخیره‌سازی و نفتکشها نگه داشته می‌شود. بخش عمده‌ای از مازاد عرضه در بازار نفت حوزه آتلانتیک متعلق به نیجریه است. درحال حاضر مقدار زیادی از نفت نیجریه روی دریا یا داخل مخازن ذخیره‌سازی شناور است که مقصدشان به هیچ وجه مشخص نیست.
تقاضای پایین برای نفت نیجریه در آسیا
براساس آمارهایی که از سوی سازمان اطلاعات انرژی‌آمریکا منتشر شده، تقریبا ٦٥ درصد از صادرات نفت آنگولا در سال گذشته به آسیا انجام شده است که نیمی از این صادرات نیز به چین بوده است.
چین بزرگترین مشتری نفت‌خام سنگین و متوسط شیرین آنگولاست و این درحالی است که در شرایطی کاملا متضاد، حتی یک درصد از نفت‌خام نیجریه هم به چین نمی‌رود. چین دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت در جهان است و وقتی هیچ جایی در جمع خریداران نفت‌خام شما نداشته باشد، قطعا به مشکل برخواهید خورد و نفت‌خام نیجریه نیز از همین زاویه ضربه خورده است. چین بنا بر طبیعت اشتهای پالایشگرانش که به دنبال تولید سوخت لازم برای روی ریل باقی ماندن صنعت رو به رشد این کشور هستند، به‌دنبال نفت‌خام سنگین و شیرین است. این کشور همچنین تعداد زیادی پالایشگاه پیچیده و پیشرفته دارد که می‌توانند تقطیرات نفتی خاصی را از راه تقطیر نفت‌خام سنگین تولید کنند. چین درحال حاضر چشمان خود را به روی نفت نیجریه بسته است و تقاضای این کشور برای نفت‌خام شیرین سبک اندک است.
نیجریه، بزرگترین قربانی نفت شیل آمریکا
تا حدود هفت سال پیش، آمریکا که هنوز بزرگترین مصرف کننده نفت‌خام جهان است روزانه بیش از یک میلیون بشکه نفت‌خام سبک شیرین نیجریه را می‌خرید که در آن زمان، حدود نیمی از مجموع صادرات نفت نیجریه به شمار می‌آمد. در سال ٢٠١٤ تنها سه درصد از کل صادرات نفت نیجریه به مقصد آمریکا بوده است. به این ترتیب نیجریه بزرگترین خریدار نفت خود را از دست داد و دلیل این موضوع هم رشد شدید تولید نفت شیل در آمریکا بوده است .
نفت‌شیل آمریکا از لحاظ کیفیت به شدت شبیه به نفت‌خام سبک شیرین آمریکاست و هرچه ذخایر بیشتری از نفت شیل آمریکایی کشف شد، نیاز به واردات نفت‌خام از نیجریه نیز کمتر و کمتر شد. سال گذشته برای شش هفته متوالی از ابتدای جولای، آمریکا حتی یک بشکه نفت هم از نیجریه وارد نکرد. این نخستین بار در تاریخ صنعت نفت در بیش از چهار دهه گذشته بود که آمریکاییها برای چنین مدتی طولانی نفت نیجریه را وارد نکردند.
انقلاب نفت شیل تاثیر عمیقی در ساختار واردات نفت آمریکا داشته است و از سوی دیگر، مسیر واردات نفت را چه در اروپا و چه در آسیا نیز تغییر داده است. در این تغییرات بنیادین می‌توان نیجریه را بزگترین قربانی انقلاب نفت شیل دانست. از سوی دیگر، با کاهش اشتهای واردات نفت آمریکا برای نفت‌خام سبک شیرین، تقاضای این کشور برای نفت خام سنگین در سالهای اخیر بیشتر شده است و بسیاری از پالایشگران آمریکایی این نفت سنگین را با نفت شیل مخلوط می‌کنند و درنتیجه تقاضا برای نفت‌خام سنگین کانادا، ونزوئلا و عربستان رو به رشد بوده است.
اما از طرف دیگر، آنگولا نیز شرایط منحصر به فرد خود را در فروش نفت دارد. این کشور یکی از معدود مناطق جهان است که نفت سنگینی را تولید می‌کند که شیرین است و گوگرد کمی دارد. در حالی که سیاستهای زیست محیطی جهان به سمت سوختهای پاک حرکت می‌کند، نفت آنگولا به شدت از این مساله سود می‌برد.
نیاز به یافتن تقاضا از کشورهای روبه رشد
درحال حاضر هند بزرگترین خریدار نفت‌خام نیجریه است که از نکات مثبت صنعت نفت این کشور غرب آفریقا در سالهای اخیر بوده است. پالایشگران دولتی هند مانند شرکت نفت هند، باهارات پترولیوم و هندوستان پترولیوم از خریداران کلیدی نفت‌خام نیجریه هستند.
اما تقاضا برای نفت‌خام نیجریه از سوی هند رو به افول است، زیرا تقاضای این کشور برای نفت‌خام آمریکای لاتین به شدت در حال افزایش است. هند بزرگترین خریدار نفت‌خام ونزوئلا هم هست و با پیشرفته تر شدن پالایشگاهها در این شبه قاره، تقاضایشان برای نفت‌خام شیرین سبک رو به کاهش است.
بزرگترین مجتمع پالایشگاهی جهان که در جامانگار در ایالت غربی گجرات هند واقع است و زیر نظر ریلاینس کار می‌کند، با نفت سنگین فعالیت می‌کند که عمدتا از آمریکای لاتین و خاورمیانه می‌آید.
در سال ٢٠١٤، ٤٥ درصد از صادرات نفت نیجریه به اروپا بوده است، ولی مساله برای نیجریه این است که این کشور به شدت به این منطقه وابسته است، اما اقتصادهای اروپا همچنان با مشکل روبروست که این مساله تقاضای نفت را تحت تاثیر قرار داده و نیجریه ناچار است به دنبال اقتصادهای درحال رشد بخصوص در آسیا برود.
این کشور همچنین باید خلاقیت بیشتری برای پیدا کردن مشتری به خرج دهد. پنج سال پیش، نفت دریای شمال هیچ جایی در فهرست خرید کره جنوبی نداشت، اما اتحادیه اروپا و کره جنوبی قرارداد تجارت آزاد را با یکدیگر امضا کردند و اکنون جریان نفت‌خام انگلستان به کره جنوبی روی روال عادی در جریان است و حتی گاهی این نفت به بازار چین هم راه می یابد.
آنگولا به تازگی خریدار جدیدی را هم در شیلی پیدا کرده و دوکشور قرارداد مشترکی را با یکدیگر به امضا رسانده‌اند. آنگولا اکنون بزرگترین تامین‌کننده نفت‌خام شیلی از خارج از آمریکای جنوبی است. نیجریه باید با چنین مثالهایی تحت تاثیر قرار بگیرد و درحالی که دولت جدیدی در این کشور روی کار می آید، باید زمین بازی خود را عوض کند.
