نفت دیلی، خطوط لوله گازی نورد استریم و ساوث استریم روسیه می تواند تهدیدی جدی برای درآمدهای اوکراین به شمار رود.

بهره‌برداری از خطوط لوله گازی نورد استریم و ساوث استریم روسیه می تواند حجم ترانزیت گاز این کشور به اروپا را از مسیر اوکراین دو سوم کاهش دهد.

بنابر این گزارش، روسیه تامین کننده یک چهارم گاز مورد نیاز اروپا، 80 درصد گاز خود را از مسیر اوکراین و 20 درصد باقیمانده را نیز از مسیر بلاروس به اروپا انتقال می‌دهد.

مسکو به کی یف این تضمین را داده است که بهر‌ه‌برداری از فاز نخست خط لوله نورد استریم تاثیری بر صادرات گاز روسیه به اروپا از مسیر این کشور ندارد.

صادرات 95 میلیارد و 400 میلیون مترمکعب گاز روسیه به اروپا از مسیر اوکراین در سال 2010 برای شرکت دولتی نفتوگاز اوکراین یک میلیارد و 300 میلیون دلار سود خالص ترانزیت گاز به همراه داشته است.

بنابر اعلام برخی مقام های اروپایی، هر دو پروژه گازی نورد‌ استریم و ساوث استریم می‌تواند جریان تزانزیت گاز روسیه از مسیر اوکراین را به مقدار قابل توجهی کاهش دهد.

کشمکش گازی روسیه با اوکراین در ژانویه 2009 سبب شد عرضه گاز روسیه به اروپا از مسیر این کشور به مدت سه هفته قطع شود؛ به همین منظور خطوط لوله گازی نورد استریم و ساوث استریم روسیه از جمله تلاش های این کشور برای تنوع بخشی به مسیرهای صادرات گاز و کاهش وابستگی به بلاروس و اوکراین به عنوان کشورهای ترانزیتی به شمار می‌رود.

مدیر اجرایی خط لوله صادرات گاز شرکت گازپروم روسیه چهارشنبه گذشته (4 خرداد) در نشست بروکسل گفت: این شرکت قصد دارد 20 میلیارد مترمکعب از گازی را که از مسیر اوکراین به اروپا صادر می‌شد، وارد خط لوله نورد استریم کند.

در همین حال، بر اساس یک سخنرانی درباره خط لوله گازی ساوث استریم، با پر کردن این خط لوله گازی به میزان دو سوم، روسیه تعهدهای موجود خود برای عرضه گاز به مشتریان را تامین خواهد کرد؛ ضمن آن که این میزان از کاهش حجم گاز ترانزیتی از مسیر اوکراین، بلاروس و یا هر دوی آنها تامین می‌شود.

میخائیل کورچمکین از تحلیلگران موسسه تحلیلی گاز شرق اروپا گفت: فقط با بهره‌برداری از خط لوله نورد استریم، اوکراین ممکن است تا سال 2015میلادی از ترانزیت 55 تا 50 میلیارد مترمکعب گاز روسیه محروم شود، اما چنانچه پروژه خط لوله گازی ساوث استریم اجرا شود، سهم اوکراین از میزان ترانزیت گاز روسیه به صفر می‌رسد و اوکراین و بلاروس برای ترانزیت حجم بسیار کمی از گاز روسیه کشمکش خواهند داشت.

بر اساس سخنرانی که از سوی مارسل کرامر، مدیر اجرایی پروژه گازی ساوث استریم خطاب به مقام های اتحادیه اروپا ارائه شد، حتی زمانی که خطوط لوله گازی ساوث استریم و نورد استریم به بهره‌برداری برسند، سهم اوکراین از ظرفیت ترانزیت گاز روسیه به اروپا محسوس و واقعی خواهد بود.

کرامر با بیان این که فقط یک سوم از ظرفیت خط لوله ساوث استریم برای ترانزیت حجم جدیدی از گاز روسیه در نظر گرفته شده است، به دنبال از بین بردن ترس اروپایی ها از افزایش وابستگی به گاز روسیه است.

وی یادآور شد: حدود دو سوم از کل ظرفیت خط لوله ساوث استریم تقاضای کنونی گاز اروپا را تامین می‌کند.

بنا بر اعلام کنسرسیوم خط لوله گازی نورد استریم، فاز نخست این خط لوله در اوایل ماه مه تکمیل شده است و انتظار می‌رود صادرات گاز روسیه از این مسیر تا پیش از پایان سال جاری میلادی انجام شود. فاز دومخط لوله گازی نورد استریم نیز قرار است تا اواخر سال 2012 تکمیل شود.

ساخت خط لوله گازی نورد استریم که 20 فروردین 1389 با ساخت بخش سوئدی آن در دریای بالتیک به طور رسمی آغاز شد، قرار است گاز روسیه را بدون عبور از کشورهای ترانزیت، از جمله اوکراین و لهستان با عبور از دریای بالتیک به آلمان عرضه کند.

بر پایه این گزارش، خط لوله 25 میلیارد یورویی انتقال گاز ساوث استریم که دو شرکت گازپروم و انی ایتالیا در اجرای آن حضور فعال دارند، گاز روسیه را از طریق یونان، صربستان و مجارستان به کشورهای بلغارستان یا رومانی و در مراحل بعدی به ایتالیا و اتریش انتقال می‌دهد.