به گزارش نفت دیلی، رئیس کل گمرک گفت: در کشور ما نفت همیشه به راحتی صادر می‌شده است، اما در مورد فرآورده‌های نفتی که سبب جلوگیری از خام فروشی می‌شود باید کمی تجهیزات را تقویت کنیم که البته خوشبختانه با راه افتادن فازهای پارس جنوبی که بیشتر آن میعانات بوده این کار در حال انجام است.
مسعود کرباسیان گفت: پرداخت عوارض که امسال به‌صورت نسیه اجرایی می‌شود از اقدامهای مهم برای کمک به بخش تجارت است.
وی افزود: اجرایی شدن ١٠٠درصد پنجره واحد تجارت فرامرزی اولویت اول گمرک و وزارت اقتصاد خواهد بود که پنجره واحد در امور فرامرزی و دروازه مشترک مرزی فعال خواهد شد.
رئیس کل گمرک گفت: گفته شده بود که ایجاد پنجره واحد، هشت سال زمان می‌برد. اما با همکاری کارشناسان این حوزه توانستیم آن را در ٢ سال راه‌اندازی کنیم. یکی دیگر از موارد این که زمانی که ریاست این سازمان را برعهده گرفتم، حدود سه هزار میلیارد تومان پرونده برای قاچاق تشکیل شده بود.
کرباسیان ادامه داد: از دیگر اقدامهای خوب این سازمان اطلاع‌رسانی آنلاین از وضع روزانه صادرات و واردات کشور است و هم اکنون، گزارش لحظه به لحظه آمار صادرات و واردات کشور و این که چه کالایی با چه حجم و از کدام مبادی ورودی کشور وارد و خارج شده، روی سایت گمرک در دسترس است.
وی گفت: هم اکنون با ایجاد یک سامانه دقیق در گمرک، از ٤ تا ١٨ روز قبل از ورود محموله کالاها به کشور، با خبر و مطلع هستیم. ترخیص کالاها از گمرکهای کشور از ٢٦ روز به سه روز رسیده است. یعنی با استقرار سامانه اظهار الکترونیکی از راه دور، دیگر نیازی به مراجعه حضوری فعالان اقتصادی و واردکنندگان به گمرکات نیست و همه پرداختها نیز الکترونیکی شده است.
کرباسیان گفت: یک زمانی اظهار از راه دور یک مسئله بود، اما امروز همه پذیرفته‌اند که کاغذ بازی تمام شده است. سیستمهای مختلفی برای نظارت آنلاین وجود دارد و به‌صورت دایم تمام گمرکات در هر لحظه قابل مشاهده است. همچنین از تمام ظرفیت‌های قابل استفاده برای اطلاع‌رسانی به مدیران نیز استفاده می‌شود. سه مورد را دائم رصد می‌کنم و در سامانه نیز کنترل و رصد می‌شود و به‌صورت کتبی هم به من گزارش می‌دهند تا وضع به‌صورت کامل شفاف شود.
رئیس کل گمرک گفت : متأسفانه کسی به مزایای این کار توجه نمی‌کند؛ زیرامیزان درآمد افزایش یافته و کار مردم با سهولت بیشتری انجام می‌شود به طوری که دیگر سازمانها نیز چنین کاری را در دستور سازمانی خود قرار داده‌اند، از این‌رو ما هم به‌عنوان یک نهاد دولتی موظف هستیم در چارچوب سیاستهای دولت در رابطه با پنجره واحد و دولت الکترونیک و همسان با دنیا این کارها را انجام دهیم و از طرف دیگر باید حافظ منافع و اعتبار گمرک نیز باشیم. امروز در گمرک نیاز به کاغذ بازی‌های گذشته نیست و نیاز به مراجعه مستقیم هم وجود ندارد.
کرباسیان گفت: اگر بار کسی در بندر شهید رجایی یا بوشهر یا هر گمرک دیگر است لزومی ندارد به آنجا مراجعه کند مگر این که کالاهای مسیر قرمز باشد.
وی درباره این که سامانه جامع گمرکی تا چه اندازه می‌تواند با فساد موجود در بدنه گمرک مبارزه کند؟ گفت: خوشبختانه سامانه جامع گمرکی مزیتهای زیادی دارد اما برخی دست‌اندازیها نیز در مسیر فعالیت این سامانه وجود دارد.
کرباسیان افزود: سامانه جامع گمرکی با مسائل متعددی روبروست و رویه‌ها، معافیتهای مختلف گمرکی و تعرفه‌های متعدد در کشور ما وجود دارد که اجرایی کردن کامل این سامانه را در امور گمرکی دشوار می‌کند.
وی ادامه داد: این سامانه به دلیل شفاف‌سازی توانسته است با فساد موجود در بدنه گمرک نیز مبارزه کند. با این سامانه که در حال حاضر اجرایی شده است آمار صادرات و واردات و نوع کالاهای، کشور روزانه در سامانه گمرک ثبت و گذاشته می‌شود و حدود ٤٢,٥ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ما بود ٤١.٥ میلیارد دلار نیز واردات و تفات آن تقریباً یک میلیارد دلار بوده است، البته گمرک این قابلیت را دارد که تعداد کالاهای صادراتی از ١٩٠٠ به ٤هزار نوع و قلم برسد
رئیس کل گمرک گفت: همچنین ارزش صادرات می تواند از ٤٠ میلیارد دلار به ١٠٠ میلیارد دلار افزایش یابد و وزن ترانزیت از ١٢ میلیون تن به ١٥میلیون تن برسد، این توانایی نیز در کشور وجود دارد که سه م١٠ درصدی لجستیک به ٤٠ درصد برسد.
کرباسیان تصریح کرد: با این همه مقررات و این همه معافیت و عوارض و سازمانهایی که باید مجوز صادر کنند، این سامانه راه‌اندازی شده است. نمی‌توانیم یک لحظه هم توقف کنیم و بگوییم واردات و صادرات و ترانزیت را متوقف کنیم تا این سامانه پیاده شود و اگر قرار بود سامانه را در روش علمی خود دنبال کنیم، در وهله نخست باید مقررات تصحیح می‌شد. یعنی باید مقررات الکترونیک، امضای الکترونیک و قوانین تجارت اصلاح شود، سپس ساختار سازمانی تصحیح و در مرحله سوم بسترهای مخابراتی در کل کشور جوابگو باشد. در مرحله چهارم نیز تمام این روند آموزش داده می‌شد. به همین دلیل گفته شده بود که برای این کار هشت سال زمان لازم است و معادل ٣١٠ میلیارد تومان باید هزینه شود.
وی تصریح کرد: این سامانه مشکلاتی هم دارد، اما آن روی سکه هم این است که این سامانه به کشور خدمات زیادی کرده است. بالاخره فرآیند ٢٦ روزه ترخیص کالا تبدیل به ٣ تا ٤ روز شده است. در روش سنتی ٢٦ روز معطلی داشتیم. درباره نوبت‌دهی باید بگویم به دلیل اولویت‌ها بوده است.
کرباسیان تصریح کرد: برای مثال شما دارو یا کالای سریع‌الفساد آورده‌اید یا کالایی مانند مواد اولیه که باید سریع وارد شود. این کالاها نوبت اول هستند و همه کالاهای دیگر را کنار می‌زنند. نمی‌توانیم دارو را بعد از پارچه قرار دهم، این کالا خود به خود اولویت دارد و این موضوع هیچ راهی جز این ندارد، از این رو ما نیازمند زیرساختهایی هستیم در این زمینه که قاعدتاً فرودگاه ساختن و انبارسازی کار گمرک نیست.
وی افزود: یکی از برنامه‌های جدی گمرک برای حمایت از تولیدکنندگان، تقویت تسهیلات حمایتی ترخیص کالا‌ست. در این زمینه، باید به تغییرات جدید در حوزه مبادلات تجارت خارجی نیز به عنوان یکی از برنامه‌های جدید گمرک برای حمایت از تولید در سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» اشاره کرد. در توضیح باید گفت، براساس سیاستهای جدید، واحدهای تولیدی به درب خروج گمرکات معرفی خواهند شد تا تشریفات گمرکی کالای آنها پس از ترخیص و به روش حسابرسی پس از ترخیص صورت پذیرد.
کرباسیان ادامه داد: در این شرایط، دیگر تولیدکنندگان نیازی به هدر رفتن وقت در انجام تشریفات گمرکی ندارند. این یک الگوی مدرن براساس اقدامات پیشرفته گمرکی در دنیا است و این امر سبب می‌شود که در انجام تشریفات گمرکی، معطلی‌های بازرسی و کنترل کالا به حداقل ممکن کاهش یابد.
وی افزود: بر این اساس، پرداخت عوارض به‌صورت نسیه امسال اجرایی می‌شود و با بهره‌گیری از سیستم اعتباراتی به ذینفعان، عملکرد آنها در ارائه تسهیلات به‌صورت هوشمند و سیستمی مورد توجه قرار خواهد گرفت. همچنین اجرایی شدن برجام نیز در تسهیل امور گمرکی کشور بی‌تاثیر نیست. با اجرایی شدن برجام و انجام مبادلات خارجی از طریق سیستم بانکی، بیشتر معاملات با استفاده از ال‌سی انجام خواهد شد و این اسناد، ملاک عمل تشریفات گمرکی خواهند بود.
رئیس کل گمرک گفت: هنوز سیستم سوییفت و اتصلات بانکی با برخی موانع روبه‌روست، اما مشکلات تحریم‌ها، یک‌شنبه ایجاد نشده که بخواهد یک‌شبه از بین برود. حل مشکلات ناشی از تحریم‌های چند ساله، زمان‌بر است و باید تجار و تولیدکنندگان کشور در این زمینه صبور باشند. البته برخی کشورهای اروپایی و حتی آسیایی در برقراری این تعاملات، چشمشان به مجوزهای آمریکاست، اما این اطمینان خاطر به آنها داده شده و می‌شود که رفع محدودیت‌ا و برقراری ارتباطات با ایران، صرفاً به نفع آنها و اقتصاد کشورشان است. در این زمینه، گمرک نیز در هر بخشی که به وظایفش مرتبط است، از ایجاد و ارائه تسهیلات لازم دریغ نخواهد کرد.
رئیس کل گمرک گفت: یکی از اقدامهای صورت گرفته این است که برای تشخیص هویت کالا، کدهای اظهاری و اطلاعات اظهارنامه الکترونیکی مورد تأیید گمرک خواهد بود و شرکتهای بازرسی نیز هویت کالا را به گمرک اعلام خواهند کرد و گمرک براساس مدارک مورد تأیید بانک و اسناد ضمیمه شرکتهای بازرسی، نسبت به ترخیص کالاهای مسیر سبز و زرد اقدام خواهد کرد. هیچ جای دنیا نیز، در گمرک، بازرسی تحت عنوان ارزیاب نداریم، بلکه در همه جا، هویت کالاها از سوی شرکتهای بازرسی، تعیین و به گمرک اعلام می‌شود. از این رو، گمرک در حال روزآمد کردن فعالیتهای خود بویژه در زمینه الکترونیکی شدن امور مطابق با استانداردهای روز دنیاست و اقدامهای قابل دفاعی در این زمینه صورت گرفته است.
کرباسیان گفت: صدور اظهارنامه هوایی و دریایی، مجوزهای الکترونیکی، پرداخت الکترونیکی، قبض انبار و باسکول الکترونیک، کارشناسی متمرکز، سامانه متمرکز ارزش، کدینگ موبایل، سامانه آنلاین آمار تجارت خارجی، الکترونیکی شدن ترانزیت، بن بیمه الکترونیک و الکترونیکی شدن دیگر فعالیت‌ها ازجمله دستاوردهای مهم گمرک در سال گذشته بود. همچنین استفاده از خطوط پشتیبان در حوزه قطعی شبکه که سبب قطعی سیستم می‌شد بهبود و اقدام عملی خواهیم داشت.
وی گفت: گمرک نهاد بسیار مهمی برای ساماندهی امور تجاری است و در ایران در ١٢٠ سالی که از شکل‌گیری آن سپری شده، نقشهای متفاوتی به خود گرفته است؛ اما به دلیل تغییر رودیکردها، گمرک هم اکنون، به‌عنوان دستگاهی کنترل‌کننده، تسهیل‌کننده و بازدارنده شناخته می‌شود.
کرباسیان افزود : مواد اولیه مورد نیاز کارخانه ها از مبادی رسمی کشور وارد می‌شود و اگر هزینه واردات این مواد افزایش یابد قطعاً فشار این هزینه‌ها روی دوش مصرف‌کننده خواهد بود. امکاناتی فراهم آوردیم که از طریق اظهارنامه الکترونیک از طریق پرداخت الکترونیک و از طریق سیستم ارزش‌گذاری و سیستم تسریع در حداقل زمان بتوانند به کالایشان دسترسی یابد بدان معنا که همه شرکتهای باربری موظف شده‌اند که مانیفست بار و محموله وارداتی را به گمرک اطلاع دهند.
کرباسیان گفت: سامانه قبض انبار الکترونیکی هم اکنون برقرار و سازمان گمرک به طور دقیق از میزان موجودی انبارهای سراسر کشور مطلع است. این امکان برای تولیدکنندگان در نظر گرفته شده است تا مواد اولیه و قطعات موردنیاز خود را بدون پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و به‌صورت نسیه ترخیص کنند. همچنین در طرح جدید کالاهای وارداتی متعلق به واحدهای تولیدی معتبر پس از اظهار کل کالا و انجام تشریفات گمرکی تا ٥٠درصد کالا به‌عنوان وثیقه بابت حقوق ورودی متعلقه در گمرک نگهداری و بقیه ترخیص خواهد شد.
رئیس گمرک ایران اظهار کرد: از این‌رو تولیدکنندگان می‌توانند با پرداخت بخشی از هزینه‌های گمرکی، مقداری از کالاهای خود را ترخیص کنند و بتوانند چرخ تولید را به حرکت درآورند. به صاحبان کار نیز اطلاع‌رسانی شده است که فهرستی به ما ارائه دهند تا این افراد را به عنوان فعالان مجاز اقتصادی به دیگر کشورها اعلام کنیم. چراکه این افراد معتمد ما هستند و می‌توانند با کمترین تشریفات کالاهای خود را صادر کنند.
وی تصریح کرد: برخی تسهیلات برای واحدهای تولیدی بزرگ نیز در نظر گرفته شده به طوری که وزارت اقتصاد و گمرک ایران به دنبال آن است که شرایطی را برای ترخیص سریع مواد اولیه کارخانه‌های بزرگ از گمرکات کشور فراهم کند و این واحدها پس از تولید، نسبت به تسویه حساب با گمرک اقدام کنند.
کرباسیان اعلام کرد: خودروهای بالای ٢٥٠٠ سی‌سی با عوارض خاص و مجوزهایی که ثابت کند این خودرو مصارف خاصی مانند مسائل دیپلماتیک دارد، یا اینکه این خوردو را برای سفارتخانه‌ها وارد می‌شود ، اجزاه می گیرد . در مورد گروه ١٠ دولت تصمیم گرفت کالاهایی را که ضرورتی در وارداتشان نبوده است حذف کند.
وی گفت: با این پیش فرض که افزایش تعرفه ممکن است منجر به قاچاق شود، نمی‌توان تعرفه این نوع از کالاها را کاهش داد، زیرا ر چنین حالتی این تولید داخل است که صدمه می‌بیند. علاوه بر اینکه رقم برخی از تعرفه‌ها را باید منطقی کنیم، باید جلوی ورود برخی از کالاها را نیز گرفته شود. البته موضوع قاچاق را نیز در جای خود باید پیگیری و حل کنیم؛ چرا که این دلیل نمی‌شود که بگوییم چون امکان توسعه قاچاق وجود دارد اجازه بدهیم که فرآیند واردات به شکلی باشد که بخش تولید متاثر و متضرر شود.
وی درباره تغییر ملاک احتساب تجارت خارجی بدون میعانات گفت: نحوه محاسبه ما مطابق قانون است و ما نباید در این زمینه تغییری انجام دهیم. یکسری از دریافتی‌ها ما ازحقوق گمرکی، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض‌های مختلفی است که طبق قانون دریافت می‌کنیم هیچ چیزی را سازمان گمرک نمی‌تواند خارج از قانون دریافت کند.
کرباسیان ادامه داد: مگر می‌شود که تجارت ما بدون احتسابات نفت یا میعانات باشد، اما مثلا در کشور دیگری محور صادراتش چوب باشد حال این سوال مطرح می‌شود این کشور باید چوپ را از حجم تجارتش حذف کند. بطور مثال روسیه یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت است و در آمار صادرات و واردات این کشور همه این اقلام وجود دارد و صادرات نفت روسیه در اختیار گمرک این کشور است یا ترکیه اعلام می‌کند که ١٦میلیارد دلار واردات از ایران دارد، اما از نظر ما صادرات به این کشور دو میلیارد دلار است. علت آن این است که نفت و گاز وارد می‌کنند یا زمانی که ما به کشورهای همسایه برق صادر می‌کنیم آیا نباید این را در آمار تجارت خارجی خود لحاظ کنیم. البته امیدوایم به این سمت حرکت کنیم و صادرات آن‌چیزی محاسبه شود که تبدیل به ارز شود و در حساب‌های ملی کشور بنشیند.
کرباسیان گفت: مرجع این موضوع سازمان توسعه تجارت است و باید به این سازمان کمک کنیم حتی باید آمار گردشگری ، گردشگر و بقیه خدمات نیز یکجا اعلام شود، چرا که درآمد ارزی آن‌چیزی است که در حساب ملی می‌نشیند و بانک مرکزی اعلام می‌کند.
وی گفت: کف حقوق گمرکی چهار درصد و سقف حقوق گمرکی برای کالاهایی که در گروه ١٠ قرار دارد ١١٠درصد است؛ یعنی سقف حقوق گمرکی در برخی از کالاها ٥٥درصد است اما از آن جا که در گروه ١٠ قرار می‌گیرند ٢ برابر می‌شود و به ١١٠درصد می‌رسد.
رئیس گمرک درباره کارتهای هوشمند بازرگانی گفت: پیش از این کارت هوشمند به کسی داده نمی‌شد، از این‌رو خواستیم کارتی را در اختیار افراد قرار دهیم که به‌وسیله آن وارد گمرک شوند. در حال حاضر این سیستم، سیستم از راه دور شده و مراجعه حضوری افراد را به حداقل رسانده‌ایم تا به واقع بتوانیم از فناوری در عصر ارتباطات در حداقل زمان بیشترین استفاده را ببریم.
باید به سمت یک گمرک الکترونیک مجازی حرکت کنیم. در کشور ما نفت همیشه به راحتی صادر می‌شده است، اما در مورد فرآورده‌های نفتی که سبب جلوگیری از خام فروشی می‌شود باید کمی تجهیزات را تقویت کنیم که البته خوشبختانه با راه افتادن فازهای پارس جنوبی که بیشتر آن میعانات بوده این کار در حال انجام است.
کرباسیان گفت: در سال ٩٥ اقدام عملی در تسهیل تجارت را خواهیم داشت؛ به‌طور مثال استفاده از همه منابع گمرک در پروژه کارشناسی متمرکز و اقدام جدی برای بهبود کسب‌وکار، همچنین بهره‌گیری از آخرین فناوریهای روز دنیا برای کمک به گمرک برای تسهیل تجارت و بهبود کسب و کار از جمله این اقدامهاست.
