به گزارش نفت دیلی، جمهوری آذربایجان و ایران درحال بررسی ازسرگیری سوآپ نفت هستند که بیش از پنج سال است کنار گذاشته شده است.
محسن پاک آئین، سفیر ایران در جمهوری آذربایجان اعلام کرد که دو کشور در حال مذاکره با یکدیگر برای ازسرگیری سوآپ نفت آذربایجان به بازارهای جهانی هستند.
براساس توافق سوآپ بین دو کشور که از سال ١٩٩٧ آغاز شد، ایران نفت خام جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان را در پایانه نفتی شمال دریافت می کرد و معادل حجم آن را از پایانه خلیج فارس به بازارهای جهانی تحویل می داد. این فرایند از سال ٢٠١٠ توسط وزیر وقت نفت تعلیق شد. سوآپ نفت این امکان را هم در اختیار ایران می گذاشت که نفت دریافتی از پایانه شمال را به مناطق شمالی کشور تحویل دهد.
دوکشور همچنین تجربه مشترکی در سوآپ گاز نیز دارند، جمهوری آذربایجان به استان های شمالی ایران گاز می دهد و در ازای آن، ایران به جمهوری نخجوان گازرسانی می کند.
سفیر ایران در جمهوری آذربایجان همچنین اعلام کرده است که تهران و باکو مذاکرات دوجانبه را برای افزایش حجم سوآپ گاز ادامه می دهند. وی درباره صادرات گاز ایران به اروپا نیز گفت که درحال حاضر مطالعات درباره زیرساخت های لازم، هزینه های ترانزیت و مسیر صادرات ادامه دارد.
سوآپ به معنی واردات نفت خام یا فرآورده نفتی در یک نقطه مرزی کشور و مصرف آن در داخل و در قبال آن صدور نفت خام یا فرآورده با همان مشخصات از مرز خروجی دیگر است که با هدف تامین بخشی از نیازهای داخلی در برخی مناطق و صرفه جویی در هزینه‌های حمل و نقل صورت می‌گیرد.
با وجود مزایای فراوانی که سوآپ نفت و فرآورده‌های نفتی برای کشورمان داشت، این کار بنا به دلایلی به دستور وزیر نفت وقت ایران در سال ١٣٨٩ متوقف شد. این امر همچنین سبب شد خط لوله و تجهیزاتی که هزینه سنگینی برای ساخت آن صرف شده بود، بلا استفاده رها شوند و علاوه بر قطع درآمد، نگهداری آن هزینه‌هایی را به شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران تحمیل کند.
در پایانه نفتی نکا تاسیسات عظیمی برای انتقال ١,٥ میلیون بشکه نفت خام طراحی شده بود که هم اکنون از این ظرفیت استفاده مطلوب نمی شود.
