رد آبادانی را باید از آب گرفت؛ هر جا که هست، با خود زندگانی و رفاه میآورد. «روزنه» روستایی در ۴۰ کیلومتری اهواز در منطقه نفتخیز کریت است؛ فاقد لولهکشی و شبکه آب که حالا با ورود تانکرهای آبرسانی از سوی شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون، مردمان آن خرسندند و شکرگزار؛ زیرا تا پیش از این در جستوجوی آب در گودالها و حوضچههای آبی بودند؛ آن هم اگر خشکسالی برایشان ردی از آب باقی گذاشته بود. عملیات توزیع آب آشامیدنی به وسیله دو تانکر ۱۵ هزار لیتری در میان روستاهای همجوار تاسیسات ازسوی شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون از هفتههای گذشته آغاز شده است.
محسن دهانزاده، مدیرعامل شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون در این باره میگوید: این اقدام با هدف تامین آب شرب روستاییان و جلب رضایتمندی این قشر شریف و همچنین عمل به مسئولیتهای اجتماعی، طبق روال سالهای گذشته از ابتدای تیرماه ۹۷ و با هماهنگی بخشداری غیزانیه آغاز شده است و تا پایان آبان ماه ادامه خواهد داشت. مسئولیت اجتماعی در سالهای اخیر، بیش از همیشه به عنوان یک ضرورت در مناطق نفتخیز کشور مورد توجه قرار گرفته و به اجرا گذاشته شده تا مردمان ساکن در حوالی تاسیسات نفتوگاز بتوانند از این تولید ثروت بهرهمند شوند و شرکتهای نفتوگاز هم در برابر تولید ثروت خود در اجتماع مسئول باشند.
آبرسانی بزرگترین شرکت مناطق نفتخیز جنوب
شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون، با تامین ۲۵ درصد نفتخام کل کشور، بزرگترین شرکت بهرهبردار تابع مناطق نفتخیز جنوب است که مسئولیت راهبری و تولید صیانتی نفت، گاز و مایعات گازی را با تولید بیش از یک میلیون و ۳۰ هزار بشکه نفت خام برعهده دارد و در مسیر اجرای مسئولیت اجتماعی، کارنامه موفقی به نمایش گذاشته که توزیع آب آشامیدنی در روستاهای اطراف تاسیسات این شرکت در گرمای تابستان از جمله این اقدامهاست.
برای رسیدن به روستای «روزنه»، به عنوان یکی از مناطقی که در مسیر اهداف مسئولیت اجتماعی، از نعمت آب بهرهمند شدند، با راهنمایی دهیار روستا، مسیر را از اهواز دنبال میکنیم. حرکت در بخشی از مسیر، به دلیل نداشتن جاده، سختتر است و راه طولانی خاکی را پشت سر میگذاریم تا به روستایی برسیم که چشم به روزنههای زیادی برای زندگی بهتر دوختهاند. از دور دو تانکر آبرسانی به چشم میآیند که روی آن، عبارت «آب آشامیدنی» حک شده و در میان غبار و گرد و خاک و گرمای داغ جنوب، نویدبخش خنکایی دلپذیر است.
نمای روستا، بافتی کاملا خشک و بیآب است و اطراف آن تاسیسات نفتی به چشم میآید. با رسیدن تانکرهای آبرسان، بچهها خوشحال گرد آن جمع میشوند. حمید، یکی از همین بچههاست. آبی به صورتش میزند و میگوید: «آب که نبود، مشکل داشتیم.» دستانش در آبی است که در مخزن خالی میشود و چشمانش برای گفتوگو سمت من، که تکرار میکند: «خوشحالم.»
از راننده یکی از تانکرهای آب آشامیدنی، درباره جزئیات این اقدام سوال میکنم، میگوید: به این روستا با دو تانکر ۲۸ سرویس میدهم. همه روستاها مخزن دارند و آنها را از ساعت ۷ صبح تا ۲ بعدازظهر آبرسانی میکنیم، افزون بر این بخش که آبرسانی به آن تازه آغاز شده است، روستاهای دیگری هم هستند که درمجموع ۶ روستا میشوند و در نوبت آبرسانی قرار میگیرند.
این عملیات به وسیله دو تانکر ۱۵ هزار لیتری که هرکدام روزانه دو نوبت به روستاهای مورد نظر آبرسانی میکنند، انجام میشود که در مجموع هر روز ۶۰ هزار لیتر آب شرب در میان روستاهای اطراف تاسیسات که فاقد آب لولهکشی هستند، توزیع میشود.
مدیرعامل شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون در این زمینه توضیح میدهد: این شرکت در کنار رسالت خطیر تولید نفتوگاز در سالهای ۹۴ و ۹۵ نسبت به تأمین آب شرب روستاهای بخش غیزانیه، در مجموع به میزان ۵ میلیون لیتر اقدام کرده و این اقدام تاکنون ادامه دارد.
روستاییان برای هر سرویس، باید مبالغی را به شرکت آب و فاضلاب پرداخت کنند که شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون آبرسانی را به شکل رایگان انجام میدهد.
با یکی از زنان اهالی روستا که نامش «آمریکا»ست، هم صحبت میشوم. با لباسی سیاه و بلند و با رویی خوش شروع به صحبت درباره مشکلات روستا و مطالباتشان میکند. میگوید، ۶۵ ساله است و تمام عمرش را در همین روستا سپری کرده و همینجا هم خواهد ماند.
ادامه میدهد: «آبرسانی به روستا واقعا همه ما را خوشحال کرده است. دعاگوی مسئولان نفت هستم. دعاگوی شما هم هستم که به اینجا آمدید. ما در محرومیت مطلق هستیم.»
او درباره مشکلات قبل از روانه شدن تانکرهای آبرسان به این روستا توضیح میدهد: «مشکل بی آبی، مشکل حادی است. تا پیش از اینکه تانکرهای آب به اینجا برسند، از گودالهایی که آبی از آب باران در آن باقی مانده بود، استفاده میکردیم، واقعا سخت بود. ظرف آب را روی شانههایمان حمل میکردیم و میآوردیم. ما محروم و مظلوم هستیم و نگاهمان به دولت است که حالا خدا را شکر نفت برایمان تانکر آب تصفیه شده میآورد.»
سلامت رانندههای تانکر هم برایمان مهم است
اهمیت آبرسانی با این دو تانکر، شاید برای خیلی از ما که هیچگاه دغدغههای برای یک نوبت آب آشامیدنی یا تحمل تشنگی نداشتهایم، قابل تصور نباشد؛ اما برای اهالی این نقطه از جنوب کشور به قدری است که این زن جنوبی میگوید: «باورتان میشود وقتی تانکرهای آب از روستا دور میشوند و رانندهها میروند، دل ما را هم با خود میبرند، نگرانشان میشویم که خدای ناکرده در این جاده برایشان مشکلی پیش بیاید. ما برای این آب آشامیدنی که برای روستایمان میآورند، دعاگویشان هستیم تا سالم بروند و برگردند. زندگی ما به سلامت آنها وابسته است.»
خشکسالی که گریبان نقاط مختلف دنیا را گرفته، ایران را هم بینصیب نگذاشته و رد آن در این روستایی که قدمت آن به ۱۵۰ سال پیش برمیگردد، به وضوح مشخص است.
آبرسانی براساس مخازن اختصاصی
علی بالدی، دهیار روستای روزنه میگوید: «به خاطر خشکسالی، دامها تلف شدهاند. این آب را هم بیشتر برای مصارف دام مصرف میکنند؛ چون مخارج زندگیشان با دام تامین میشود. حاضرند خود تشنه بمانند؛ اما دامها زنده باشند. روستاها بشدت با محرومیت دست و پنجه نرم میکنند.»
با این حال به گفته او، خشکسالی سبب شده است بسیاری از مردم اینجا آهنگ مهاجرت کنند و به اهواز و .. بروند؛ دامها را فروخته و باربری یا بنایی میکنند؛ چون آبی نمیرسد که علفی سبز شود.
او ادامه میدهد: «امسال با همت مسئولان دولت و شرکت نفت، تانکرهای آبرسانی به ما آب میدهند که بهواقع ما را خوشحال کردهاند. حال ما، حال همان فرد تشنهای است که به او آب میدهند و سیرابش میکنند. این تانکرها هر کدام ۲ سرویس میدهند و در مجموع ۴ بار به اینجا میآیند و مخازن ما را پر و مردم و بچههای این روستا را خوشحال میکنند.»
بالدی درباره جزییات و شیوه آبرسانی از سوی شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون توضیح میدهد: «حجم تانکرهای آب ۱۵ هزار لیتر است که هر مخزن، یک سرویس میگیرد. به دلیل جمعیت زیاد روستا به هر کدام یک سرویس میدهیم تا همه تامین شوند و باز از نو آغاز میشود. تقسیمبندی آب برای هر خانواده، براساس مخازن بتنی است. ما هم طبق آماری که داریم، اسامی را به راننده اعلام میکنیم که به نوبت، مخازن آنها را پر میکند. یک روز پیش اسامی را میدهیم که به مخازن کدام خانوارها مراجعه کنند.»
دعاگوی نفت هستیم
یکی دیگر از ساکنان این روستا «آقا فاتح» است؛ پیرمردی ۷۰ ساله که میگوید: «پیش از رسیدن این تانکرها، از گودالهای آب که از باران پر شده، استفاده میکردیم. آن هم سختی خود را داشت. مشکل آب، سختی زندگی در این محرومیت را دوبرابر کرده بود. الان آب این تانکرها کفاف ما را میدهد و از مسئولان تشکر میکنیم. درخواست داریم نگاه ویژهای به مردم محروم داشته باشند تا زندگی ما هم تغییر کند و بهتر شود.
بیآبی حق ما نیست
«تریکه» از زنان ساکن در روستای «روزنه» که از سالیان دور در این روستا زندگی میکند، میگوید که بیآبی حق ما نیست و انتظار بیشتری برای حل دیگر مشکلات داریم. ادامه میدهد: «صاحب این زمینها و تاسیسات، ما هستیم و همه شرکتها و چاههای نفتی درمنطقه ماست و بهرهمندی از آن هم حق ماست. برای شستوشو و استحمام همه از آب باران استفاده میکردیم که گلآلود بود و حالا با ورود تانکرها، این مشکل حل شده است.»
محرومیت ناشی از فاصله با شهر
شاهین هاشمی، بخشدار غیزانیه است که روستای روزنه هم در محدوده مدیریتی او قرار دارد. میگوید:«در بخش غیزانیه به خاطر بعد مسافت، پراکندگی روستاها و پیگیری نکردن مردم روستا، محرومیت باقی مانده است.» او ادامه میدهد:«آبرسانی با تانکر، حداقل اقدامی است که با همکاری بخش نفت میتوانیم انجام دهیم تا دست کم مشکلات آنها از این نظر برطرف و پروژه اصلی اجرا شود.»
هاشمی درباره منطقه غیزانیه توضیح میدهد: «از ۸۰ روستا ۴۰ روستا تحت پوشش شبکه آب هستند که به شکل نوبتبندی از آب استفاده میکنند و اگر خط لوله آب مشکل نداشته باشد، از این خط لوله روزانه ۶ ساعت آبرسانی میشود و در ۵ روستای پایین دست هم شبکه داخلی آب وجود ندارد.»
بزرگترین پروژه آبرسانی با همکاری صنعت نفت
با این حال قرار است در منطقه غیزانیه، با همکاری صنعت نفت (از جمله شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون) پروژه آبرسانی که بخشدار غیزانیه آن را بزرگترین پروژه آبرسانی مینامد، اجرا شود. این پروژه، خط لوله ۵۲ کیلومتری است که از سال ۹۳ تعریف شده و هزینه ۳۰ کیلومتر از آن، از سوی صنعت نفت تامین میشود.
محسن دهانزاده، مدیرعامل شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون از واگذاری ۶ کیلومتر خط لوله ۱۲ اینچ به آبفای روستایی برای تأمین آب شرب روستاهای بخش غیزانیه در سال ۱۳۹۵ و همچنین کار گذاشتن ۱۳۰۰متر خط لوله ۶ اینچ برای آبرسانی به روستای «مشرحات» به عنوان بخش دیگری از اقدامهای شرکت نفتوگاز کارون در امر آبرسانی به روستاها نام میبرد و میگوید: «برای کمک به طرح آبرسانی به روستاهای بخش غیزانیه، این شرکت با هماهنگی مناطق نفتخیز جنوب و پس از دریافت مجوزهای لازم، پرداخت مبلغ ۶۰ میلیارد ریال بابت احداث ۳۰ کیلومتر خط لوله آب آشامیدنی را متعهد شد که تاکنون نیمی از آن کارسازی شده است.»
او میگوید: «برنامهریزی این است که تا آخر امسال، این پروژه بزرگ نهایی شود. با اجرای این پروژه، رویه آبرسانی در این بخش حل میشود و در بخشهایی مشکل تامین آب باقی خواهد بود.»
اقدامهای اصلاحی تعمیرات خط لوله
مدیرعامل شرکت بهرهبرداری نفتوگاز کارون، همکاری با سازمان آبفا در اجرای پروژه ۵۵ کیلومتری خط انتقال آب به روستاهای بخش غیزانیه را اقدام مهم دیگری از این شرکت برمیشمارد و میگوید: «خط لوله ۵۵ کیلومتری انتقال آب به روستاهای بخش غیزانیه در نقاط متعددی، با خطوط اصلی نفتوگاز این شرکت تلاقی دارد که همسو با عامالمنفعه بودن این پروژه و طی بررسیهای کارشناسی و برگزاری جلسه مشترک با کارشناسان سازمان آبفار، دستورعملهای فنی اجرای پروژه در نقاط تلاقی به آن سازمان داده شد و در حال حاضر این پروژه در حال اجراست. وقتی در حال ترک روستای روزنه هستیم، خداحافظی اهالی روستا با مطالباتی همراه میشود. تکمیل حسینیه و ساخت محلی برای پارک بازی بچههای روستا از خواستههای آنهاست. میگویند که بچههای کوچک، حسرت و آرزوی بازی در یک پارک را دارند.
افتتاح پروژه خط لوله انتقال آب به شهرستان امیدیه
پروژه احداث خط لوله ۱۶ اینچ انتقال آب از جایزان به امیدیه با هزینهای معادل ۱۵۰ میلیارد ریال به طول ۲۳ کیلومتر از سوی شرکت نفتوگاز آغاجاری افتتاح شد. ابراهیم پیرامون، مدیرعامل شرکت نفتوگاز آغاجاری در این زمینه گفت:« احداث ۲۳ کیلومتر خط انتقال آب از جایزان به امیدیه برای تأمین آب مورد نیاز منازل و مناطق شرکتی و شهرستان امیدیه گام مهمی در خدمت رسانی و تحقق مسئولیتهای اجتماعی است.» وی ادامه داد:«اجرای این پروژه در شرایط خشکسالی و بحران آب در کمتر از یکسال با بسیج امکانات داخلی شرکت آغاجاری وبا صرفهجویی بسیارخوب، حکایت از عزم جهادی نیروهای خدوم این شرکت دارد.»
مهران رفیعی، فرماندار شهرستان امیدیه نیز در آیین افتتاح این پروژه ضمن قدردانی از تلاشهای شرکت نفتوگاز آغاجاری در اجرایی کردن این طرح گفت: «اجرای این پروژه، خدمت بزرگی از سوی شرکت نفتوگاز آغاجاری است که با تأمین آب مورد نیاز شهرستان، دغدغه کمبود آب در این شرایط بحرانی و خشکسالی برطرف شده و مناطق و منازل شرکت و عموم همشهریان از این نعمت خدادادی بهرهمند شدهاند.»