عبدالحمید امامی، مدیر نظارت بر طرح‌های عمرانی مناطق نفت‎خیز درباره مسئولیت‎پذیری وزارت نفت می‌گوید: هم‌اکنون ۸۱۵ پروژه فعال در بخش مسئولیت‎های اجتماعی، با مجموع اعتبار ۲ هزار و ۵۱۱ میلیارد تومان داریم که از این رقم تا امروز، یک هزار و ۶۳ میلیارد تومان پرداخت شده است. از سال ۹۶ وزارت نفت از محل ۱۴,۵ درصد سهم سالانه خود از درآمدهای نفتی، ۳۵۰ میلیارد تومان صرف پروژه‎های مسئولیت اجتماعی کرده که این رقم برای امسال نیز حداقل همین مقدار خواهد بود. همچنین برای سال ۹۷ هزینه کردن حداقل ۳۵۰ میلیارد تومان در پروژه‎‏های در دست اجرای مسئولیت اجتماعی صنعت نفت نهایی شده که این مبلغ به صورت مستقیم از سوی نفت هزینه نمی‌شود، بلکه برای هزینه شدن به دستگاه‌های اجرایی مربوطه پرداخت می‎شود.

مروری بر طرح‌های عمرانی تکمیل شده

 از ابتدای سال ۱۳۹۶ تا پایان مرداد سال ۱۳۹۷ در مجموع ۹۰ پروژه عام‌المنفعه شامل ۲۵ پروژه آموزشی، ۲۷ پروژه ورزشی، ۶ پروژه بهداشتی و درمانی، ۲۸ پروژه خدماتی و چهار پروژه راه و جاده با اعتباری بالغ بر ۲,۶۲۸ میلیارد ریال تکمیل و بهره‌برداری شده است.

طرح‌های در دست اقدام و جاری

 هم‌اکنون ۷۲۲ پروژه عام‌المنفعه شامل ۱۲۱ پروژه آموزشی، ۲۸۸ پروژه ورزشی، ۳۱ پروژه بهداشتی و درمانی، ۱۹۵ پروژه خدماتی و ۸۷ پروژه راه و جاده با اعتباری به مبلغ ۲۲,۴۱۰ میلیارد ریال در مرحله پیگیری و اجراست که تاکنون مبلغ ۷.۹۸۶ میلیارد ریال آن به صورت سرجمع هزینه و پرداخت شده است.

براساس برنامه مدون تعریف شده پنج ساله و به منظور تعریف و پیگیری پروژه‌های عام‌المنفعه مورد تعهد، ۴۵۹ پروژه عام‌المنفعه دیگر شامل ۱۱۳ مورد آموزشی، ۸۴ مورد ورزشی، ۵۷ مورد بهداشتی و درمانی، ۱۰۴ مورد خدماتی و ۱۰۱مورد راه و جاده در سقف مبلغ ۷,۱۵۳ میلیارد ریال مصوب شده که براساس تفاهم‎های به عمل آمده، قرار است در سنوات آتی و به تدریج به عنوان قدرالسهم ابلاغی پروژه‌ها در سال‌های ۹۸ و ۹۹ و بعد به دستگاه‌های بهره‎بردار مربوطه ابلاغ شوند.

توسعه عمران و آبادانی در جوامع محلی 

کمک به افزایش فضاهای آموزشی و کمک آموزشی برای دانش‌آموزان به منظور گسترش آموزش عمومی در سطح کشور با تأمین اعتباری بالغ بر ۱,۵۸۶ میلیارد ریال شامل کمک به احداث، تکمیل و تجهیز ۱۳۳پروژه شامل مدارس، خوابگاه‌های دانش‌آموزی، مجتمع‌های آموزشی، سالن‌های چندمنظوره، هنرستان‌ها، کتابخانه، کانون‌های فرهنگی و همچنین برگزاری کلاس‌های تقویت بنیه (کلاس کنکور) که تاکنون با پرداخت ۴۶۹ میلیارد ریال، ۲۳ مورد از این پروژه‌ها تکمیل و بهره‌برداری شده است.

حوزه علوم، تحقیقات و فناوری

کمک به افزایش و ارتقای سطح امکانات و توسعه فضاهای آموزشی در اقصی نقاط کشور و مهیا کردن زمینه‌های تربیتی نیروهای متخصص برای آینده کشور با تأمین اعتباری بالغ بر ۵۳۷ میلیارد ریال شامل کمک به احداث، تکمیل و تجهیز ۱۳ پروژه دانشگاهی (فضاهای آموزشی دانشگاه‌های دولتی، طرح توانمندسازی بومیان منطقه و خرید تجهیزات مربوط تصویب شده) که تاکنون دو مورد آن به بهره‌برداری رسیده و مبلغ ۱۹۸ میلیارد ریال آن پرداخت شده است.

 حوزه ورزش و امور جوانان

کمک به ارتقای سطح نشاط عمومی، سلامت جسمی و بهداشت روانی جامعه با ایجاد و افزایش فضاهای ورزشی استان‌ها با تأمین اعتباری به مبلغ ۲,۶۶۸ میلیارد ریال شامل احداث، تکمیل و تجهیز ۳۱۵ پروژه شامل سالن‌های ورزشی در ابعاد مختلف، استخر شنا، زمین‌های ورزشی چمن مصنوعی، پارک‌های ورزشی و خرید تجهیزات اماکن ورزشی که تاکنون ۲۷مورد آن تکمیل و مبلغ ۶۸۹ میلیارد ریال آن نیز پرداخت شده است.

حوزه بهداشت و درمان

کمک به ارتقای سطح بهداشت عمومی، سلامت جامعه، کاهش تلفات و خسارات جانی در موارد اضطراری و سهولت دسترسی در شهرها و روستاها و راه‌های مواصلاتی به تجهیزات و امکانات بهداشتی و درمانی با تخصیص اعتباری بالغ بر ۱,۷۲۳ میلیارد ریال شامل کمک به احداث، تکمیل و تجهیز ۳۷ پروژه (اورژانس جاده‌ای، خانه بهداشت، بیمارستان و خرید تجهیزات مربوطه) که از این تعداد تاکنون ۶ مورد تکمیل شده و به بهره‌برداری رسیده و مبلغ ۱.۰۱۸ میلیارد ریال نیز پرداخت شده است.

حوزه راه و شهرسازی

توسعه راه‌‌ها و جاده‌های مواصلاتی به عنوان زیرساخت پر اهمیت توسعه پایدار و زمینه‌ساز آبادانی پرشتاب کشور، واقعیتی غیرقابل انکار است. بر همین اساس، شرکت ملی نفت ایران از محل اعتبارات داخلی خود، برنامه تأمین اعتبار ۹۱ طرح مرتبط با حوزه راه و ترابری با اعتباری بالغ بر ۱۲,۳۷۶ میلیارد ریال را تعهد کرده که از این تعداد، چهار طرح آن تکمیل شده و به بهره‌برداری رسیده و مبلغ ۵.۰۲۴ میلیارد ریال آن پرداخت شده است.

حوزه خدماتی

پنج پروژه مرتبط با کمیته امداد امام خمینی (ره) شامل کمک به احداث، تکمیل و تجهیز خانه‌های محرومان و مرکز کارآفرینی و خودکفایی با اعتباری بالغ بر ۶۶ میلیارد ریال تعهد شده که تاکنون مبلغ ۵ میلیارد ریال آن پرداخت و ۱۳۵ پروژه مرتبط با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شامل کمک به اصلاح معابر و راه‌های روستایی و طرح‌ هادی روستایی بالغ بر ۶۰۰ میلیارد ریال از سوی صنعت نفت تعهد شده که از این تعداد تاکنون ۱۶ طرح به بهره‌برداری رسیده و مبلغ ۲۶۱ میلیارد ریال نیز پرداخت شده است.

افزون بر فعالیت‌های یاد شده، ۷۳ طرح عام‌المنفعه شامل احداث مرکز درمان آسیب‌های اجتماعی، شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب و تصفیه‌خانه‌های مربوطه، آب‌رسانی و برق‌رسانی به روستاها، حوزه‌های علمیه و سایر پروژه‌ها با اعتباری بالغ بر ۳,۴۹۷ میلیارد ریال، از سوی صنعت نفت در سطح کشور تعهد شده که از این تعداد، هشت مورد آن تکمیل شده است. بنابراین از مجموع ۲۱۳ پروژه این مدیریت در حوزه خدماتی با اعتباری بالغ بر ۴.۱۶۳ میلیارد ریال، تاکنون ۲۴ پروژه بهره‌برداری و مبلغ ۱.۳۸۶ میلیارد ریال آن پرداخت شده است.

حوزه سازمان‌های محیط زیست و منابع طبیعی

به منظور حفظ و صیانت از منابع غنی و ارزشمند طبیعی و با هدف دستیابی به بهره‌وری حداکثری از هوا، آب و زمین پاک و سالم، صنعت نفت افزون بر رعایت استانداردهای زیست محیطی در درون تاسیسات و فرایندهای عملیاتی تولید، طرح‌های تثبیت شن‌های روان و آبخیزداری را به منظور مقابله با بیابان‎زایی و تغذیه سفره‌های زیر زمینی و همچنین امنیت زیستی در استان‎های خوزستان، بوشهر و سیستان و بلوچستان به اجرا درآورده است.

به همین منظور ۱۰ پروژه با اعتباری به مبلغ ۱,۹۸۵ میلیارد ریال تعهد شده که تاکنون چهار پروژه تکمیل و ۱.۴۷۳ میلیارد ریال آن پرداخت شده است. برای مقابله با بیابان‌زایی، عملیات تثبیت شن‌های روان در سطحی معادل ۲۲ هزار هکتار در استان خوزستان با اعتباری بالغ بر هزار میلیارد ریال در قالب پروژه‌های مالچ‌پاشی، نهال‌کاری و مراقبت و نگهداری در شهرستان‌های اهواز، آبادان، امیدیه، دشت آزادگان، شوش، ماهشهر و هندیجان در حال انجام است که ۹۸ درصد آن اجرا شده است. همچنین عملیات بیابان‎زدایی در مناطق حساس و بحرانی استان سیستان و بلوچستان در سطحی معادل ۱۶ هزار هکتار با اعتباری معادل ۶۰ میلیارد ریال در قالب مدیریت هرزآب، ذخیره نزولات، نهال‎کاری و مراقبت و نگهداری در شهرستان‌های خاش، سیب سوران، میرجاوه، ایرانشهر، سراوان، زاهدان، نیک‎شهر، چابهار و کنارک در حال انجام است که ۹۵درصد آن اجرا شده است.

به منظور کاهش اثرات برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی، عملیات آبخیزداری برای کنترل سیلاب‌ها و حفاظت خاک و تغذیه سفره‌های زیرزمینی در سطحی معادل ۹۵ هزار هکتار با اعتباری بالغ بر ۶۱۲ میلیارد ریال در شهرستان‌های جم و دشتی استان بوشهر در دست اجراست که تا کنون ۵۵ درصد این پروژه با اعتباری بالغ بر ۳۶۴ میلیارد ریال به اجرا درآمده است. حاصل این اقدام، تغذیه بالغ بر ۱۲ میلیون مترمکعب آب به سفره‌های زیرزمینی بوده که کمک شایانی به کشاورزی و باغداری منطقه خواهد کرد.