بیژن زنگنه در آیین گشایش رسمی چهارمین کنگره راهبردی نفت و نیرو با بیان این که اندیشه، مهم‌ترین مسئله‌ای است که می‌تواند جهان را به سمت «خیر» سوق دهد، اظهار کرد: باشگاه نفت و نیرو با هدف ایجاد اندیشه تشکیل شده است. میهن ما در شرایط خطیری است و با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم که بسیاری از اینها ناخواسته بوده است.
وی گفت: کشوری می‌خواهد با زور زیاد شرایطی را به ما تحمیل کند و ما باید با اندیشه‌ورزی و عقل جلو برویم، نه با احساسات و کارهای روزمره و نمایشی.
وزیر نفت با تاکید بر این که عقل و اندیشه نیاز اصلی ما برای عبور از شرایط کنونی است، گفت: شعار چهارمین کنگره نفت و نیرو با عنوان «استفاده از ظرفیت داخلی» متناسب با شرایط کشور است و بالاترین ظرفیت داخلی، عقلانیت است. اگر عقل باشد، بسیاری از نزاع‌های بی‌ربط جایی ندارد.
زنگنه یادآور شد: حکیم فردوسی، هزار و صد سال پیش از اندیشه‌ورزی، به‌عنوان بزرگ‌ترین نیاز جامعه و از نبود اندیشه به‌عنوان بزرگ‌ترین کمبود بشر یاد کرده، اما باید گفت با گذشت این سال‌ها، هنوز اندیشه‌ورزی نیاز جامعه است.
هیچگاه دنبال قیمت بالا و بی‌ربط نفت نبودیم
وزیر نفت با بیان این که منشا تولید و ثروت در بخش نفت و انرژی بخش بالادستی است، اظهار کرد: امروز در بازار به‌صورت مرتب شاهد تغییرات مهم هستیم. آمریکا، بازار را با تناقض روبه‌رو کرده است. از یک طرف آقای ترامپ و دوستان‌شان نمی‌خواهند قیمت نفت به دلیل مصارف داخلی بالا رود (البته چین و اروپا هم به‌دلیل فشار اقتصادی مایل نیستند قیمت بالا رود) و از طرف دیگر به کشورهای بزرگ تولیدکننده نفت مانند ایران، ونزوئلا و روسیه هجوم می‌آورد و آنها را به گونه‌های مختلف تحریم می‌کند.
وی همچنین به تحریم جلوگیری از سرمایه‌گذاری در صنعت نفت روسیه نیز اشاره کرد و افزود: این به آن معناست که بازار در سه سال آینده با کمبود روبه‌رو خواهد شد.
زنگنه با تاکید بر این‌که بازار نفت هوشمند است و این اتفاق‌ها (تحریم تولیدکنندگان نفت) روی قیمت تاثیر می‌گذارد، یادآور شد: در زمان حضور آقای رئیس جمهوری در نیویورک، ترامپ در سخنرانی خود اعلام کرد که اوپک باید قیمت‌ها را کاهش دهد. من به آقای روحانی یادداشتی نوشتم و ذکر کردم که در سخنرانی خود اعلام کنید آمریکا مسئول قیمت‌هاست و برای کاهش قیمت باید تحریم‌ها را بردارد، البته آقای مکرون پیش از آقای رئیس جمهوری این موضوع را در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح کرد.
وزیر نفت با بیان این که ترامپ بازار نفت را نامتعادل کرده و مسئول قیمت بالای نفت است، افزود: ایران همواره در طول تاریخ بیش از یکصد ساله صنعت نفت و همچنین ۴۰ سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی امنیت عرضه را برای بازار جهانی نفت تضمین کرده است و حتی یک روز هم نبوده که از سوی ایران امنیت عرضه به خطر بیفتد.
وی ادامه داد: ایران هیچگاه دنبال قیمت بی‌ربط و بالا نبوده و نیست و همیشه معتقدیم قیمت منصفانه به نفع تولید و مصرف‌کننده است و هم جریان رشد اقتصاد جهانی را که موتور تقاضای کنونی و آینده نفت است فعال نگه می‌دارد و هم منابع کافی برای تولیدکننده ایجاد می‌کند تا بتواند به موقع سرمایه‌گذاری کند.
وزیر نفت با بیان این که زمانی که قیمت نفت بالا می‌رود، ما مسئولیتی نداریم، به اظهارات ترامپ خطاب به برخی تولیدکنندگان نفت اشاره کرد و افزود: به واقع من افسوس می‌خورم که این همه توهین به ملت‌ها و دولت‌های منطقه می‌شود و به آنان گفته می‌شود «شما ۲ هفته هم بدون حمایت ما سر پا نیستید».
یک کلمه هم درباره تحریم حرف نمی‌زنم
زنگنه در ادامه با بیان این که درباره کارهایی که قرار است در دوره تحریم انجام شود کلمه‌ای حرف نمی‌زنم، ادامه داد: بسیاری تلاش دارند در این شرایط از ما اطلاعات بگیرند، اما ما سعی می‌کنیم از این شرایط خطیر با تدبیر عبور کنیم و ان‌شاء‌الله بتوانیم زیان این شرایط را برای ملت خود به حداقل برسانیم.
وی ادامه داد: من نمی‌گویم این شرایط زیان ندارد، اما وظیفه ما به‌عنوان مدیران عالی کشور این است که این زیان‌ها را به حداقل برسانیم.
وزیر نفت با بیان این‌که برخی شرکت‌های خارجی حاضر نیستند به‌دلیل تحریم در ایران سرمایه‌گذاری کنند، افزود: البته این بدان معنا نیست که ما نمی‌توانیم در صنعت نفت کاری انجام دهیم. همیشه گفته‌ام، صنعت نفت ایران بیش‌تر از پول به فناوری و مدیریت نیاز دارد. پول را می‌توان از بازار داخل تامین کرد. وضع ساخت تجهیزات صنعت نفت نیز نسبت به ۱۰ سال پیش فرق کرده است.
بهره‌برداری از ۳ فاز پارس جنوبی تا پایان امسال
زنگنه به وضع میدان گازی پارس جنوبی اشاره کرد و افزود: تا پایان امسال سه فاز جدید از این میدان هر کدام با ظرفیت یک میلیارد فوت مکعب (۸۰ میلیون مترمکعب گاز ترش) وارد مدار خواهد شد و بدین ترتیب ۲۴ فاز متعارف پارس جنوبی تکمیل می‌شود.
وی با بیان این که برای تحرک در اقتصاد باید جریان توسعه را در صنعت نفت زنده نگه داریم، گفت: همسو با این موضوع، مناقصه طرح‌هایEPC و EPD که در قالب بسته‌های ۶ میلیارد دلار تعریف شده، برگزار و به مرحله اجرا نزدیک می‌شود. این سرمایه (حدود ۶ میلیارد دلار) باید از داخل تامین شود.
وزیر نفت با بیان این که اقلام اصلی مورد نیاز در مناقصه‌ها ذکر و تاکید شده است که باید از داخل تامین شود، تصریح کرد: نیاز ارزی این بسته‌ها کم است و در صورت احتیاج، شرکت ملی نفت ایران ارز معادل را تامین می‌کند.
۲,۵ میلیارد دلار برای تکمیل سیراف
وزیر نفت در ادامه به ساخت پالایشگاه میعانات گازی سیراف اشاره کرد و با بیان این که ظرفیت این پالایشگاه ابتدا ۴۸۰ هزار بشکه (۸ واحد ۶۰ هزار بشکه‌ای) بود، اظهار کرد: ۲ پالایشگاه این مجموعه براساس تصمیمات اتخاذ شده به‌عنوان فاز جدید پالایشگاه خلیج فارس در نظر گرفته شد و سرمایه ۶ واحد باقی مانده که هر کدام ۶۰ هزار بشکه ظرفیت دارند، از طریق منابع داخلی تامین می‌شود.
وی ادامه داد: ارز مورد نیاز این مجموعه هم از طریق منابع داخلی شرکت ملی نفت تامین خواهد شد. به‌طور کلی تکمیل این پالایشگاه به ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه نیاز دارد.
از کلیات عبور کنیم
زنگنه با بیان این که باید از ذکر کلیات عبور کنیم و وارد جزئیات راهکارهای تامین سرمایه و وصول آن شویم، افزود: عرضه نفت در بورس مصداق این مورد است. این‌که نفت خام را در بورس عرضه کنیم، حرف خوبی است، اما صدها مسئله کوچک دارد که باید حل شود تا کسی که در این رقابت شرکت می‌کند، بداند در یک رقابت بدون ابهام و منصفانه شرکت کرده است. باید به جزء جزء سوالات جواب داده شود تا بتوان اوراقی را در بورس عرضه کرد. این موارد بهانه‌گیری نیست، بلکه باید تکلیف مردم روشن شود.
وی با تاکید بر این که باید تمام ابهام‌ها برطرف و حل شود، ادامه داد: اگر تعداد بیشتری فکر باشد، این فرآیند تسریع می‌شود.
تولید بی‌سابقه بنزین در کشور
وزیر نفت با بیان این که «تولید» در بخش‌های مختلف صنعت نفت در وضع خوبی قرار دارد، به ثبت رکورد تولید بنزین در کشور اشاره کرد و گفت: میزان تولید بنزین از ۵۲ میلیون لیتر در سال ۹۱ در شهریورماه امسال به ۹۰ میلیون لیتر رسیده که هیچگاه در تاریخ صنعت نفت چنین رقمی ثبت نشده است.
به گفته وی، افزایش تولید بنزین، ایران را در وضعیتی قرار داد که ترامپ در تحریم‌های خود از منع فروش بنزین به ایران هیچ حرفی نزد و در واقع این سلاح، کارایی خود را از دست داده است.
زنگنه در عین حال به مصرف بالای بنزین در کشور اشاره کرد و با بیان این که قاچاق بنزین البته نه با آن ارقامی که گفته می‌شود در حال انجام است، یادآور شد: اخیرا درباره وضع قاچاق بنزین از من سوال کردند که من جواب دادم الحمدلله خیلی خوب است و از همه مرزها با موفقیت در جریان است.
وی با بیان این که قاچاق تنها شامل بنزین نیست و بقیه سوخت‌ها را نیز می‌شود، یادآور شد: به‌عنوان مثال، قیمت هر تن گاز مایع در ایران ۱۰ دلار و در بازار ۵۰۰ دلار است. این اختلاف قیمت قطعا سبب قاچاق می‌شود که باید برای آن تدبیری در نظر بگیریم.
وزیر نفت به تولید قیر هم اشاره کرد و گفت: از عجایب دنیا این است که تولید قیر در ایران ۵ میلیون تن و مصرف آن ۹ میلیون تن است که ۳ میلیون تن آن صادر می‌شود، ۴ میلیون تن به صورت رایگان برای راهسازی و ۲ میلیون تن آن مصرف داخل است. خودمان هم نمی‌دانیم چطور!!
بازی برد – برد در گازرسانی به روستاها
زنگنه در ادامه سخنرانی خود در افتتاحیه چهارمین کنگره نفت و نیرو، از گازرسانی به شهرها و روستاها بدون دریافت حتی یک ریال از دولت به‌عنوان نمونه استفاده بهینه از منابع یاد کرد و افزود: شرکت ملی گاز ایران از ابتدای سال ۹۲ تا پایان سال ۹۶، ۱۷ هزار میلیارد تومان برای گازرسانی به شهرها و روستاها هزینه کرده است.
وی با اشاره به این که کل گازرسانی به روستاها از ابتدا تا سال ۹۲، ۱۴ هزار روستا بوده که این رقم هم اکنون به بیش از ۲ برابر رسیده است، افزود: هم‌اکنون روزانه به ۱۰ روستا گازرسانی می‌شود. ۹۹ درصد جمعیت شهری و حدود ۸۵ درصد جمعیت روستایی بدون در نظر گرفتن استان سیستان و بلوچستان هم‌اکنون از نعمت گاز بهره‌مند هستند.
وزیر نفت افزود: گازرسانی به روستاها یک نمونه کامل برد - برد است؛ یعنی هم مردم در روستاها، هم دولت، هم محیط زیست، هم پیمانکاران و سازندگان داخلی از گازرسانی سود بردند.
جمع‌آوری گازهای همراه با سرمایه کمتر از ۲ میلیارد دلار
زنگنه بحث پایانی خود را به موضوع جمع آوری گازهای مشعل (فلر) اختصاص داد و گفت: عمده مشعل‌هایی را که در مناطق نفت‌خیز جنوب است می‌توان با انجام مجموعه‌ای از کارها که هزینه آن کمتر از ۲ میلیارد دلار است به‌عنوان خوراک به مجموع پتروشیمی مارون و بندر امام تحویل داد.
وی ادامه داد: همسو با این موضوع، قراردادی به‌صورت بیع متقابل با این ۲ مجتمع پتروشیمی امضا شد که زمان اجرای آن دو سال و نیم است.
زنگنه گفت: اگر در مناطق نفت‌خیز دودی دیده شد، بدانید که طلا در حال سوختن است زیرا این گازها در صورت جمع‌آوری به چند میلیون تن کالای پتروشیمی تبدیلمی‌شوند.
با «تشرتراپی» نمی‌توانیم از این شرایط عبور کنیم
وزیر نفت با تاکید بر این‌که نباید شرایط سخت و پیچیده را انکار کرد، گفت: باید با فکر و اندیشه در همه زمینه‌ها، چه سیاست داخلی و چه سیاست خارجی دست به دست هم دهیم و مشکلات را حل کنیم. اگرچه برخی با اندیشه بد هستند.
زنگنه تاکید کرد: اگر می‌خواهیم از شرایط سخت عبور کنیم، با زور بازو و «تشرتراپی» امکان‌پذیر نیست، فقط با عقل و تدبیر و دوری از احساسات می‌توانیم از این شرایط بگذریم.
