یک وکیل دادگستری گفت: تعهدات اخلاقی وکلای دادگستری، پایبندی آنان به عدالت و در کنار آن درک احساسات و روابط پیچیده انسانی و عاطفی، مهارت‌هایی است که فعلاً هوش مصنوعی از دست یافتن به آنها عاجز است و به همین دلیل این فنّاوری نمی‌تواند و نباید به طور کامل جایگزین وکلا شود.
سیدمهدی حجتی در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با سخنان معاون قوه قضائیه در خصوص تأثیرپذیری بالای حرفه وکالت از هوش مصنوعی، گفت: بی تردید تأثیر تکنولوژی و دستاوردهای جدید بشری در حوزه‌های مختلف، بر حرف و مشاغل مختلف انکارناپذیر است، لیکن این تأثیرگذاری باید توأم با تنظیم گری از ناحیه دولت باشد تا آسیب‌ها و پیامدهای اجتماعی و اقتصادی آن را به کمترین سطح ممکن تنزّل دهد.
این وکیل دادگستری با بیان اینکه هنوز نمی‌توان قضاوت درستی در مورد جایگزینی تمام عیار هوش مصنوعی با مشاغلی همچون حرفه وکالت کرد، افزود: این تکنولوژی باید در خدمت مشاغلی هچون وکالت و قضاوت باشد و به عنوان یک دستیار، امر وکالت و قضاوت را تسهیل کند و بی تردید، هرگونه مقررات گذاری و وضع قانون در این حوزه باید مبتنی بر همین دیدگاه باشد و نه جایگزینی این فنّاوری با حِرَف و مشاغلی که حذف عامل انسانی از آنها، آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی فراوانی را برای یک کشور در پی خواهد داشت.
حجتی گفت: بی شک تا زمانی که قضاوت توسط انسان صورت می گیرد، نقش وکیل نیز در دادرسی، قابل واگذاری به هوش مصنوعی نیست و بی تردید تعهدات اخلاقی وکلای دادگستری، پایبندی آنان به عدالت و در کنار آن درک احساسات و روابط پیچیده انسانی و عاطفی، مهارت‌هایی است که فعلاً هوش مصنوعی از دست یافتن به آنها عاجز است و به همین دلیل این فنّاوری نمی‌تواند و نباید به طور کامل جایگزین وکلا شود.
این عضو پیشین هیأت مدیره کانون وکلای دادگستری مرکز با اشاره به اینکه هرگونه سیاست گذاری در خصوص دخالت هوش مصنوعی در حوزه وکالت و تنظیم هرگونه پیش نویس برای وضع قانون و مقرره در این زمینه باید با مشورت کانون های وکلا و دخالت ذی نفعان موضوع صورت گیرد، افزود: در حال حاضر با توجه به افزایش بی سابقه جذب وکیل در کشور و نیاز به ایجاد اشتغال برای این حجم از وکلای جدیدالورود و وکلای قدیمی تر، دولت و بالاخص قوه قضائیه باید در این خصوص پیش رو بوده و در زمینه تنظیم گیری در این حوزه، دقت لازم را برای جلوگیری از محدود شدن دایره فعالیت وکلای دادگستری در آینده نزدیک را که هوش مصنوعی بر آن تأثیرگذار خواهد بود به خرج دهند و این فنّاوری را صرفاً به عنوان یک ابزار و وسیله که باید در خدمت حرفه وکالت باشد، ببینند.
این حقوقدان با اشاره به تأثیرات مثبت هوش مصنوعی در کیفیت کار قضات و وکلای دادگستری، گفت: هوش مصنوعی می‌تواند در تحلیل پرونده‌های قضایی، قراردادها و حتی تهیه پیش‌نویس لوایح دفاعیه و آراء قضایی مؤثر باشد و نقش قابل توجهی در بهبود کیفیت خدمات حقوقی و قضایی ایفا کند؛ لیکن با توجه به نقاط ضعف و داده‌های ناقص یا غلط و همچنین محدودیت‌های موجود در الگوریتم‌ها و مدل‌های یادگیری ماشینی، نمی‌تواند جایگزین انسان در ارائه خدمات حقوقی باشد.
حجتی در پایان گفت: بهتر است که کانون‌های وکلا در زمینه جایگاه هوش مصنوعی در حرفه وکالت، نقش محوری را بر عهده گرفته و با آینده پژوهی و آسیب شناسی در خصوص دخالت هوش مصنوعی در حوزه خدمات حقوقی در کنار قوه قضائیه، مانع از تنظیم و تدوین قوانین و مقرراتی گردند که به جای تنظیم گری، در پی محدود کردن دایره خدماتی وکلای دادگستری با استفاده از هوش مصنوعی است.
