به گزارش نفت دیلی، سهم انرژیهای تجدیدپذیر از طرحهای توسعه ای ظرفیت تولید برق در ایران، تنها ٠,٣ درصد است، از این رو ناگزیریم معادل نیمی از تولید سالانه گاز طبیعی یک فاز پارس جنوبی را به افزایش ظرفیت تولید برق در کشور اختصاص دهیم.
کارشناس ارشد انرژی شرکت بهینه سازی مصرف سوخت با بیان این مطلب می افزاید: سهم انرژیهای تجدیدپذیر از طرحهای توسعه ای ظرفیت تولید برق در کشور در حالی به ٠,٣ درصد اکتفا کرده که متوسط جهانی این سهم، ١٠ درصد است و حتی میزان آن در کشورهای پیشرفته تا ٤٠ درصد نیز افزایش یافته است. مشروح گفتگو با علیرضا مرادی را در ادامه از نظر می گذرانید:
تامین سوخت کافی برای تولید برق، یکی از دغدغه های اصلی متولیان حوزه انرژی در کشور است. روشهای بهینه سازی مصرف انرژی، چگونه می تواند به بهبود فرایندها در این مسیر کمک کند؟
ظرفیت اسمی کنونی تولید برق در کشور حدود ٧٠ هزار مگاوات است و سالانه حدود ٧٠ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در نیروگاه ها سوخت مصرف می شود. از سوی دیگر افزایش سالانه پنج هزار مگاوات به ظرفیت شبکه برق کشور در روند توسعه ظرفیت تولید برق مدنظر است که با فرض توسعه به روش سیکل ترکیبی، این افزایش با تامین حدود پنج میلیارد متر مکعب سوخت معادل گاز طبیعی در سال محقق می شود؛ این به معنی اختصاص نیمی از تولید سالانه گاز طبیعی یک فاز پارس جنوبی به افزایش ظرفیت سالانه تولید برق در کشور است. با این روند در ١٠ سال آینده، سالانه به حدود ١٢٠ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی برای تامین سوخت مورد نیاز صنعت نیروگاهی نیاز خواهیم داشت که تامین این میزان سوخت به لحاظ عملیاتی و زیست محیطی، چالش بزرگی برای وزارت نفت است. این مقوله، علاوه بر الزام برنامه ریزی در زمینه عرضه سوخت توسط این وزارتخانه، اهمیت کنترل مصرف در زمینه تقاضا را نیز با اعمال راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی توسط وزارت نیرو در عرصه تبدیل نیروگاهی و مصرف نهایی آشکار می کند. بنابراین هم اکنون، لزوم هدفگذاری برای استفاده از منابع تجدیدپذیر به منظور تولید برق می تواند به عنوان اولویت مدنظر قرار گیرد.
هم اکنون چه میزان از تولید برق کشور از محل انرژیهای تجدیدپذیر تامین می شود؟
ظرفیت تولید برق در ایران از منابع انرژیهای تجدیدپذیر بدون احتساب ظرفیت ٩ هزار مگاواتی نیروگاه های برق– آبی، حدود ١٥٥ مگاوات است که ٠,٣ درصد از ظرفیت تولید برق کشور را شامل می شود. در این میان انرژی باد و ژئوترمال با مقادیر٩٨ و ٥٥ مگاوات، سهم عمده را به خود اختصاص داده اند و سهم انرژی خورشیدی بسیار ناچیز است.
مقایسه ای از عملکرد ایران به نسبت دیگر کشورها در این زمینه به عمل آمده است؟
بله. سهم انرژیهای تجدیدپذیر از طرحهای توسعه ای ظرفیت تولید برق در کشور در حالی به ٠,٣ درصد اکتفا کرده که متوسط جهانی این سهم، ١٠ درصد است و حتی میزان آن در کشورهای پیشرفته تا ٤٠ درصد نیز افزایش یافته است. سهم رشد تولید برق از محل انرژیهای تجدیدپذیر نسبت به رشد کل ظرفیت تولید برق در دنیا در سال ٢٠٠٦ ،١٠ درصد بوده است که در سال ٢٠١٢ این رقم به ٤٠ درصد ارتقا یافته است. اگر بخواهیم در ایران نیز با نرمهای جهانی همراه شویم، لازم است از ٧٠ هزار مگاوات ظرفیت تولید برق در کشور، حداقل حدود هفت هزار مگاوات را به سمت منابع انرژیهای تجدیدپذیری چون خورشید و باد سوق دهیم. در صورتیکه با هدفگذاری مناسب،٢٠ درصد از سهم توسعه صنعت تولید برق را به انرژیهای تجدید پذیر اختصاص دهیم، در ١٠ سال آینده مجموعاً حدود ١٠ هزار مگاوات از ظرفیت کل تولید برق کشور از انرژیهای تجدیدپذیر تامین می شود که کمتر از ١٠ درصد ظرفیت تولید برق را به خود اختصاص می دهد.
قاعدتا کمبود سرمایه گذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، از عوامل اصلی بی توجهی به این منابع در کشور به شمار می رود. اینطور نیست؟
درست است. ببینید؛ طی یک دهه اخیر سیر صعودی سرمایه گذاری در این زمینه در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه کاملاً مشهود بوده است به طوریکه میزان این سرمایه گذاری در این کشورها در سال ٢٠١٢ به رقمی بیش از ١٠٠ میلیارد دلار رسید و چه درکشورهای توسعه یافته و چه در کشور های در حال توسعه، میزان سرمایه گذاری در حوزه انرژی خورشیدی و انرژی باد، بیشترین سهم سرمایه گذاری را در مقایسه با سایر انواع انرژیهای تجدید پذیر به خود اختصاص داده است. ایران با ١٠٠ میلیون دلار سرمایه گذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر در سال ٢٠١٢، از جمله کشورهایی بود که کمترین میزان سرمایه گذاری را در این زمینه به ثبت رساند و حتی در رده های پایینتری نسبت به کشورهایی مانند تایلند، تایوان، ویتنام، اندونزی، فیلیپین، پاکستان و مالزی قرار گرفت.
تولید برق با استفاده از گاز طبیعی و انرژیهای تجدیدپذیر، چه میزان از نظر هزینه متفاوتند؟
از سال ٢٠٠٩ تا ٢٠١٣ در حالیکه هزینه های تولید برق با استفاده از گاز طبیعی و زغالسنگ افزایش بالای ٤٠ درصد را داشته است، استفاده از انرژیهای تجدید پذیر به جز باد و ژئوترمال، یا با کاهش هزینه ها همراه بوده و یا اینکه افزایش هزینه های تولید برق مترتب بر این روشها کمتر نسبت به استفاده از گاز طبیعی کمتر بوده است. این موضوع نویدبخش استفاده بیشتر از منابع انرژی تجدیدپذیر به منظور تولید برق در دنیاست. البته ناگفته پیداست که اصولاً هزینه های تولید انرژی الکتریکی از منابع تجدیدپذیر پرهزینه تر است و گاهی تا پنج برابر نسبت به روشهای معمول هزینه برتر است. در طول ٦ سال اخیر بدون احتساب تولید برق- آبی، درصد تولید و ظرفیت برق از انرژیهای تجدیدپذیر نسبت به کل تولید واقعی و ظرفیت تولید برق در دنیا به ترتیب به ٦,٥ و ١٠.٢ درصد رسیده که حاکی از رشد دو برابری آن است.
در زمینه افزایش تولید انرژی برق- آبی چطور؟
درسال ٢٠١٢، ایران از نظر افزایش تولید انرژی برق-آبی در مقیاس بزرگ، پس از کشورهای چین و روسیه و ویتنام و برزیل قرار گرفته است. اما واقعیت این است که در سالهای اخیر، تولید برق از سایر منابع انرژیهای تجدیدپذیر از میزان تولید انرژی برق-آبی پیشی گرفته است. از طرفی سهم عمده انتشار دی اکسید کربن بین سالهای ١٩٩٠ تا ٢٠٣٥ مربوط به تولید توان الکتریکی (برق) است و این در حالی است که انشار دی اکسید کربن ناشی از سیستمهای حمل و نقل و سایرمنابع، سهم کمتری را به خود اختصاص می دهد. این آمار جامعه بشری را به سمت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر برای تولید برق رهنمون می کند، چرا که از این طریق حداقل طی سالهای آتی، میزان انتشار دی اکسید کربن به منظور تولید برق، ثابت باقی می ماند و روند فزاینده ٤٣ درصدی رشد انتشار دی اکسیدکربن که طی دو دهه ٢٠١٠-١٩٩٠ اتفاق افتاده است، متوقف شده و رشد آن به کمتر از ١٠ در صد طی دهه های بعدی می رسد.
