به گزارش نفت دیلی، سوخت مایع در نیروگاه های کشور با مصرف 12.1 میلیارد لیتر در شش ماه نخست امسال، پیش بینی می شود به 29.2 میلیارد لیتر تا پایان سال افزایش یابد که این امر حاکی از کمبود 40 میلیارد متر مکعبی گاز در شبکه و مصرف 48 درصدی سوخت مایع در نیروگاه های کشور است.

وزیر نفت اخیرا با اعلام اینکه امسال به لحاظ تامین گاز سخت ترین سال تاریخ صنعت گاز کشور است، گفت: باید تلاش کنیم هر چه زودتر بخشی از فاز 12 پارس جنوبی را به بهره برداری برسانیم، از این رو بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته مجموعه تیم های مجتمع پالایشی پارس جنوبی وابسته به شرکت ملی گاز ایران در بخش بهره برداری به کمک تیم بهره بردار می آید.

بر اساس گزارش عملکرد وزارت نفت در ١٠٠ روز نخست فعالیت دولت یازدهم، اگر میزان معادل سوخت مایع مصرف شده در نیروگاه ها در سال جاری را نسبت به گاز طبیعی مصرف شده در آنها محاسبه کنیم، کمبود گاز طبیعی برای تحویل به نیروگاه ها در سال جاری به حدود 30 میلیارد مترمکعب خواهد رسید و به طور حتم در زمستان سال جاری شرکت ملی گاز ایران با وجود واردات روزانه 40 میلیون مترمکعب گاز از ترکمنستان، ناچار خواهد شد برای مصرف کنندگان عمده صنعتی نیز اعمال محدودیت کند.

مدیریت شبکه گاز کشور در طرف عرضه نیز با کاهش میزان تزریق گاز به میدان های نفتی و تحویل گاز تزریقی به پالایشگاه های گاز سامان داده شده و این گاز پس از شیرین سازی برای پاسخگویی به نیازهای مصرف کنندگان به شبکه گاز کشور تحویل داده می شود، بر این اساس حداقل در سال جاری، برآورد کمبود گاز طبیعی در شبکه به رقمی حدود 40 میلیارد مترمکعب افزایش خواهد یافت.

عدم النفع 18 میلیارد دلاری ناشی از مصرف سوخت مایع در نیروگاه ها

با توجه به این که هر فاز متعارف پارس جنوبی در بهترین حالت، قادر است سالانه حدود 9 میلیارد مترمکعب گاز به شبکه تزریق کند، برای جبران این کمبود باید دست کم 5 فاز جدید پارس جنوبی در سال جاری به بهره برداری می رسید.

ارزش سوخت مایعی که در سال جاری در نیروگاه ها به دلیل کمبود گاز، سوزانده می شود (و در صورت به بهره برداری رسیدن فازهای جدید پارس جنوبی امکان صادرات این میزان سوخت فراهم بود)، بیش از 18 میلیارد دلار است.

مصرف 29.3 میلیارد لیتری نیروگاه ها از سوخت مایع در سال 91 

نگاهی به مصرف سوخت مایع در نیروگاه های کشور در سال های گذشته نیز حاکی از آن است که در سال 91، مصرف سوخت مایع مصرفی نیروگاه ها 29.3 میلیارد لیتر بوده است.

در سال 1375 معادل 8.4 میلیارد لیتر سوخت مایع در نیروگاه ها و 13.4 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در آنها مصرف شده است که به معنای تامین 41 درصد نیاز نیروگاه ها با سوخت مایع بوده است. این رقم در سال 1382 به 6.3 میلیارد لیتر کاهش یافته و با توجه به افزایش مصرف گاز طبیعی در نیروگاه ها، نسبت سوخت مایع به انرژی اولیه مورد نیاز نیروگاه ها به 19 درصد کاهش پیدا می کند.

در سال 1389، با تاخیر در راه اندازی طرح های تولید گاز و به ویژه فازهای پارس جنوبی، رقم سوخت مایع مصرفی نیروگاه ها به 13 میلیارد لیتر و در سال 1390 به عدد 21.3 میلیارد لیتر جهش پیدا می کند که در این سال 40 درصد سوخت مصرفی نیروگاه ها را سوخت های مایع تشکیل می دهند.

این گزارش حاکی است به طور سنتی برنامه ریزی تامین سوخت کشور بر این پایه قرار داشته که در طرف تقاضا، کمبود گاز طبیعی در شبکه با کاهش تحویل گاز به نیروگاه ها و جبران این کمبود با مصرف سوخت های مایع جایگزین (نفت گاز و نفت کوره متناسب با نوع نیروگاه ها) انجام می شده است.

بر این اساس از ابتدای تشکیل دولت جدید، تلاش مجموعه مدیریت و همکاران صنعت نفت بر این بوده که با تمرکز و تجهیز همه امکانات مدیریتی در صنعت، نسبت به حل مشکلات مدیریتی، تامین منابع مالی و به بهره برداری رساندن هرچه سریعتر واحدهای فاز 12 (سه فاز متعارف) و فازهای 15، 16، 17 و 18 پارس جنوبی پرداخته شود.

در همین حال همه مشکلات مدیریتی و ضعف های در اجرا و در مواردی کمبودهای ناشی از تحریم ها، همه در آخرین مراحل کار انباشته شده و در نهایت موجب شده که راه اندازی واحدها به زمانی بسیار بیش از زمان تجربه شده برای راه اندازی فازهای 2، 3 ، 4 و 5 نیاز داشته باشد. امید بر این است که با تلاش های شبانه روزی، بخشی از این معضل در سال 1393 حل شده و مابقی مشکلات با به مدار آمدن کامل فازهای یاد شده در سال 1394 به یاری خداوند حل شود.

گفتنی است در موارد افزایش بیش از انتظار تقاضای بخش های خانگی و عمومی به گاز طبیعی در زمستان، به ناچار محدودیت تحویل گاز طبیعی به صنایع بزرگ مصرف کننده، مانند کارخانه های سیمان، قند، نیشکر و ذوب آهن تعمیم داده می شوده و این کارخانه ها نیز مجبور به استفاده از سوخت مایع می شوند؛ همچنین در موارد اضطراری در طرف عرضه با کاهش تزریق گاز به میدان های نفتی، بخشی از کمبود گاز جبران می شود.

جز چند نیروگاه با مصرف اندک، تمام نیروگاه های کشور به شبکه سراسری گاز متصل بوده و در صورت تامین گاز طبیعی، امکان استفاده از گاز برای آنها فراهم است؛ بر این اساس، میزان سوخت مایع مصرفی نیروگاه ها در طول هر سال را می توان شاخص کمبود گاز در شبکه دانست. این میزان در واقع کف کمبود گاز در شبکه است.