به گزارش نفت دیلی، مجموع تجارت بین المللی نفت خام و میعانات گازی از سال ٢٠١٣ تا ٢٠١٩ به ٣٤ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

آژانس بین المللی انرژی (IEA) پیش بینی کرده است که تجارت بین المللی نفت خام و میعانات گازی،با کاهش حدود١,١ میلیون بشکه در روز ،در مجموع از سال ٢٠١٣ تا ٢٠١٩ به ٣٤ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

نقش محوری خاورمیانه در تجارت جهانی نفت خام پابرجاست، اما حجم تجارت آن تا پایان این دهه میلادی به اندازه ٩٠٠هزار بشکه در روز کاهش پیدا می کند. بخش اعظم این کاهش با افزایش صادرات فرآورده ها جبران خواهد شد به طوری که ،در همین دوره به میزان ٢,٢ میلیون بشکه به ظرفیت روزانه تقطیر در منطقه افزوده می شود،و صادرات فرآورده آن به اروپا،آسیا و آفریقا افزایش خواهد یافت.

تغییر وضع میان خاورمیانه و اروپا مثال خوبی برای شناخت تغییر تحرکات بازار است. تعداد  قابل توجهی از پالایشگاهها در اروپا به دلیل کاهش سودآوری یا بسته شده اند و یا در آینده بسته خواهند شد. بخشی از کاهش سود معلول فشرده تر شدن رقابت با پالایشگاههای ساخته شده در خاورمیانه است.

این پدیده از یک سو واردات نفت خام را از خاورمیانه  کاهش داده است و از سویی دیگر بر نیاز فرآورده آن از این منطقه افزوده است.

کاهش صادرات نفت خام خاورمیانه

آژانس بین المللی انرژی همچنین پیش بینی کرده است که به دلیل افزایش تولید نفت خام در آمریکای شمالی و بسته شدن پالایشگاهها در اروپا طی دوره ٢٠١٣ تا ٢٠١٩ ،صادرات نفت خام خاورمیانه به کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه(OECD)به میزان ١,٤ میلیون بشکه در روز کاهش خواهد یافت.

تغییرات جریان فرآورده ها از هم اکنون نیز آشکار است. به عنوان مثال، پالایشگران آمریکا که از مزیت نسبی خوراک فراوان و ارزان در این کشور برخوردارند، به تقاضای فزاینده در بازار آمریکای لاتین و به کمبود ساختاری دائمی گازوئیل (سوخت دیزل) در اروپا چشم دوخته اند. با این حال، تیرگی وابهاماتی نیز در افق دید پالایشگران آمریکایی به شکل رقابت فزاینده با صادرکنندگان فرآورده خاورمیانه  از یک سو، و احتمال افزایش هزینه خوراک و کاهش حاشیه سود آنان درپی برطرف کردن موانع صادرات نفت خام این کشور از سویی دیگر وجود دارد.

اگر منع قانونی صادرات نفت خام  آمریکا که دیرزمانی است  برای امنیت انرژی این کشور وضع شده است از میان برداشته شود، هزینه خوراک پالایشگاههای آن افزایش و حاشیه سود آنان کاهش خواهد یافت. این تحول فرصتی به رقبای خاورمیانه ای که چشم به بازارهای مشابه در اروپا و آمریکای لاتین دوخته اند خواهد داد تا در این بازارها بویژه بازار روزانه یک میلیون بشکه ای فرآورده های میان تقطیر اروپاوارد شوند و سهم بازار پالایشگران آمریکایی را تا پایان این دهه در اختیار بگیرند. با این حال، با توجه به این که انتظار می رود کمبود سوخت دیزل اروپا از یک میلیون بشکه در روز در سال ٢٠١٣ به ١,٦ میلیون بشکه در روز در سال ٢٠١٩ افزایش یابد ، به نظر می رسد که امکان و فضای کافی برای صادرات از آمریکا، خاورمیانه و حتی روسیه به این بازار وجود داشته باشد. صادرات سوخت دیزل از خاورمیانه به اروپا چندان قابل توجه نیست، اما انتظار می رود که در آینده افزایش یابد.

بر اساس گزارش هفتگی اوپک، پالایشگران اروپا، در مقابل، مازاد بنزین خود را به آفریقای غربی، سواحل شرقی آمریکا و منطقه خاورمیانه صادر می کنند، اما در اوضاع جدیدی که پدید آمده است باید با پالایشگرانی از آمریکا رقابت کنند. انتظار می رود که بازار خاورمیانه آن نیز از رونق بیفتد، زیرا ظرفیت پالایشی این منطقه در حال افزایش است. جابجایی و تغییر جهت و روند بازار نفت خام و فرآورده ها در آسیا شدیدتر است. این تغییرات بیشتر در چین دیده می شود که ضمن افزایش واردات نفت خام، صادرات فرآورده آن نیز شدت خواهد یافت. سنگاپور و اندونزی بزرگترین واردکنندگان بنزین از چین، و کشورهای هنگ کنگ، بنگلادش، فیلیپین، ویتنام و سنگاپور واردکنندگان عمده فرآورده‌های میان تقطیر از این کشور به شمار می آیند.