به گزارش نفت دیلی، بررسی تجربه کشورهای جهان حاکی از آن است که پالایشگاه های گاز در بیشتر کشورها یا دولتی هستند یا در صورت مشارکت بخش غیردولتی، چارچوب نظارتی و هدایتی قوی دولتی بر عملکرد آنها نظارت دارد.
گروه تحقیقات و سیاستهای انرژی معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی در گزارشی به بررسی تجربه برخی کشورهای جهان در حوزه پالایشگاه ها بویژه با رویکرد پالایشگاه های گازی پرداخته است که بر مبنای نتایج این گزارش، پالایشگاه های گاز در بیشتر کشورها یا دولتی هستند یا در صورت مشارکت بخش غیردولتی، چارچوب نظارتی و هدایتی قوی دولتی بر عملکرد آنها نظارت دارد.
یک سوم سهام گازپروم در اختیار دولت روسیه
بر پایه این گزارش، در کشورهای برخوردار از منابع نفت و گاز، حضور دولت نه تنها به عنوان سهامدار عمده این بخش بلکه به عنوان هدایت و کنترل کننده بخش انرژی کشور قابل توجه است، بطوریکه در روسیه، ٣٨,٤ درصد از سهام شرکت گازپروم که نقش اصلی را در تولید، توزیع و صادرات گاز طبیعی این کشور ایفا می کند، در اختیار دولت است.
سهم ٦٧ درصدی دولت نروژ از سهام استات اویل
در سیاست نفتی نروژ، مالکیت دولت یکی از مهمترین ابزارهای کنترلی دولت به حساب می آید و ٦٧ درصد سهام شرکت استات اویل که از بزرگترین شرکتهای نفتی جهان است، به دولت اختصاص دارد.
در قطر نیز شرکت نفت قطر که کاملا دولتی است در همه مراحل بخش نفت و گاز از جمله حفاری، اکتشاف، تولید، پالایش، حمل و نقل، ذخیره سازی، خرید و فروشهای منطقه ای و صادرات شرکت دارد.
برپایه این گزارش، در دیگر کشورهای نفتخیز همانند عربستان، امارات متحده عربی و کویت نیز دولت نقش اصلی را در بخش نفت و گاز بر عهده دارد و دامنه مالکیت دولت تا پالایشگاه ها ادامه می یابد.
تبعات اقتصادی و سیاسی ناشی از هرگونه وقفه در پالایش گاز
از آنجا که پالایشگاه های گاز، بخشی از زنجیره غیرقابل تفکیک بالادستی تولید است، مساله خصوصی سازی این دسته از پالایشگاه ها که آثار قابل توجهی بر زنجیره تولید دیگر بخشها دارد، با حساسیت و تردید بیشتری همراه است. اهمیت این موضوع از آنجاست که به دلیل ظرفیت محدود و هزینه بری بالای سیستم ذخیره سازی گاز و وجود سیستم "تولید به مصرف گاز"، هرگونه وقفه در عملیات پالایش گاز، سبب توقف عرضه گاز به بخش وسیعی از مصرف کنندگان از جمله صنایع بالادستی و پایین دستی می شود و این امر، تبعات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی زیادی در پی دارد.
