به گزارش نفت دیلی، رشد قیمت نفت در پی توافق اخیر اوپک نمیتواند آسیبهای وارد شده به شرکتهای بزرگ نفتی غربی در چند سال گذشته را جبران کند.
توافق اخیر اعضای اوپک برای کاهش یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه از مجموع تولید روزانه خود سبب شد قیمت شاخص نفت آمریکا برای نخستین بار از ماه ژوئن امسال از مرز ٥٠ دلار برای هر بشکه فراتر رود.
توافق اوپک همچنین سبب شد ارزش سهام بسیاری از شرکتهای نفتی کوچک و متوسط در آمریکا افزایش یابد که از آن جمله، میتواند به افزایش ٢٥ درصدی شرکت وایتینگ، افزایش ١٦ درصدی سهام شرکت خدمات حفاری آر پی سی، افزایش ١٥ درصدی ارزش سهام شرکت اکتشافی ترنس اوشن، و افزایش ١٣ درصدی سهام شرکت پالایشگر سانوکو اشاره کرد.
با این همه، تأثیر ناچیز توافق اوپک بر ارزش سهام شرکتهای بزرگ، یکی از تحولات جالب هفته گذشته به شمار میآید. خبر این توافق سبب شد سهام شرکت شورون تنها سه درصد افزایش یابد و سهام شرکت اکسون موبیل که بزرگترین شرکت نفتی آمریکا به شمار میآید، کمتر از یک درصد رشد را تجربه کند.
این تحول نشان میدهد که چند دلار افزایش قیمت نفت نمیتواند زیانهای وارد شده به غولهای نفتی در ١٠ سال اخیر را جبران کند.
شرکتهای نفتی دچار یک روند نزولی مزمن شدهاند و سرمایهگذاران نباید گمان کنند که رشد قیمت نفت به معنای بازگشت دوران اوج شرکتهای بزرگ نفتی همچون شورون و اکسون موبیل است.
آمارهای آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد عرضه روزانه نفت جهان از ٩٠ میلیون و ٤٠٠ هزار بشکه در آغاز سال ٢٠١٣ میلادی به ٩٧ میلیون و ٢٠٠ هزار در پایان سه ماه سوم سال ٢٠١٦ میلادی رسیده است. این رشد هشت درصدی در شرایطی محقق میشود که قیمت نفت در این دوره از حدود ٩٠ دلار به نزدیک به ٥٠ دلار رسیده است.
باید به یاد داشت که مهمترین دلیل این افزایش عرضه، انقلاب اخیر در تولید نفت آمریکاست که در آن، تولید نفت این کشور از ٥,١ میلیون بشکه در سال ٢٠٠٦ میلادی به ٩.٤ میلیون بشکه در سال ٢٠١٥ میلادی افزایش یافت که رشدی ٨٤ درصدی به شمار میآید.
با وجود موج ورشستگی شرکتهای تولیدکننده نفت شیل در آمریکا، تولید نفت این کشور در سال جاری میلادی تا کنون تنها ٥٣٥ هزار بشکه نسبت به سال ٢٠١٥ کاهش داشته است و طبق برآورد بانک آمریکایی گلدمن ساکس، تولید نفت آمریکا تا پایان سال جاری میلادی باز هم روند افزایشی خود را از سر خواهد گرفت.
حتی اگر کشورهای عضو اوپک با کاهش بخشی از تولید خود تلاش کنند که با عرضه مازاد نفت در بازارهای جهانی مقابله کنند، آمریکا همچنان به تولید دیوانهوار خود ادامه خواهد داد. این در حالی است که طبق برآورد آژانس بینالمللی انرژی، رشد تقاضای انرژی جهان از یک میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه در سال ٢٠١٥ میلادی به یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه در سال ٢٠١٦ میلادی کاهش خواهد یافت.
عواملی همچون تمرکز بر انرژیهای تجدید پذیر، گسترش استفاده از خودروهای برقی، و رکود تولید صنعتی در مناطق گوناگون جهان، جلوی رشد تقاضای نفت را میگیرند و دورنمای تقاضای نفت در آینده، تیره است.
در صورت استمرار روند کنونی، رشد تقاضای نفت به زودی متوقف میشود و شاید حتی شاهد افت تقاضا باشیم و این در حالی است که با وجود توافق اوپک، عرضه نفت در جهان همچنان افزایش مییابد.
شرکتهای کوچک نفتی، انعطاف بیشتری دارند و در مقایسه با شرکتهای بزرگ، توانستهاند با شتابی بهتر هزینههای خود را کاهش دهند. از سوی دیگر، این شرکتها میتوانند در واکنش به افزایش قیمتها، میتوانند با شتابی بیشتر تولید خود راافزایش دهند.
با این همه، شرکت بزرگی همچون اکسون موبیل برای واکنش به شرایط کوتاه مدت بازار، انعطاف کمتری دارد.
برای نمونه، اکسون موبیل چندی پیش در یک پروژه ٣,٢ میلیارد دلاری، با شرکت روسی روسنفت قراردادی بلند مدت امضا کرد. اگر قیمت نفت به بالای ٨٠ دلار باز گردد، قرارداد یاد شده میتواند سودآوری معقولی داشته باشد، اما اگر قیمت نفت به حدود ٤٠ دلار بازگردد، اکسون حتی نمیتواند هزینههای تولید خود را در آن پروژه بازگرداند.
با وجود اعلام تصمیم اکسون برای کاهش سرمایهگذاری در ٢٠١٦، این شرکت همچنان ٢٣ میلیارد دلار سرمایهگذاری در این سال انجام خواهد داد. تلاش برای جلب اعتماد سهامداران به رشد اکسون و همچنین تأمین هزینههای هنگفت عملیاتی این شرکت، از مهمترین عواملی هستند که آن را به ادامه سرمایهگذاری وادار میکنند.
شرکتهای بزرگ نفتی در آینده نزدیک سقوط نخواهد کرد، اما حتی اگر قیمت نفت در سال ٢٠١٧ میلادی به بالای ٥٠ دلار بازگردد، بعید است که ارزش سهام غولهای نفتی آمریکایی همچون اکسون موبیل و شورون افزایشی چشمگیر داشته باشد.
مهمترین دلیل این دورنمای تیره، این است که شرکتهای بزرگ نفتی برای دوران رکود تقاضا و افت قیمت نفت ساخته نشدهاند اما شرکتهای کوچک میتوانند همسو با شرایط، واکنشی سریع داشته باشند.
لازم به یادآوری است که اگر قیمت نفت کاهش یابد، شرکتهای کوچک بیش از شرکتهایی همچون اکسون و شورون آسیب میبینند، اما در شرایطی همچون اکنون، این تولیدکنندگان میتوانند استفاده بهتری از تحولات داشته باشند.
اما داستان برای شرکتهای بزرگ همچنان ثابت است؛ دورنمای بلندمدت آنها پرچالش است و امید چندانی به عملکرد خیره کننده وجود ندارد.
