به گزارش نفت دیلی، توتال با ۵۰,۱ درصد سهم، اپراتور پروژه قرار است در مرحله نخست در فاز ۱۱ پارس جنوبی یک میلیارد دلار سرمایه گذاری کند، مجموع این سرمایه گذاری ۵ میلیارد دلار برآورد شده است، این قرارداد بزرگترین سرمایه گذاری خارجی یک شرکت بینالمللی انرژی اروپایی از زمان رفع تحریمها و زمینهساز اعتماد سرمایه گذاران دیگر برای ورود به کشور است.
رئیس جمهوری نیز در دیدار با پاتریک پویانه، مدیر عامل شرکت توتال فرانسه، قرارداد را دستاوردی دیگر از برجام عنوان کرد و افزود: سیاست دولت یازدهم همکاری با شرکتهای بزرگ مانند توتال است و هم اکنون ۲۰۰ میلیارد دلار طرح در بخش نفت وگاز آماده سرمایهگذاری خارجی است.
به باور کارشناسان، سرمایه گذاری خارجی در حوزه فاز ۱۱ پارس جنوبی ایران، زمینه ساز ورود و جذب سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی خواهد بود.
توسعه فناوری، در سایه سرمایه گذاری خارجی
نرسی قربان، کارشناس انرژی ضمن یادآوری مجموع ذخایر عظیم نفت و گاز ایران، از نیاز مبرم این ذخایر به سرمایه گذاری و بهره وری اشاره کرد و گفت: کشوری که بزرگترین ذخایر را داراست نمیتواند نسبت به توسعه سرمایه گذاری در آن بی تفاوت باشد، اما در این سالها، به دلیل تحریم و قراردادهای مشارکتی و امتیازی پراشتباه، شرکتهای خارجی تمایلی به سرمایه گذاری در ایران نداشتند، همین امر نیاز به قراردادهایی با ساختار جدید برای جذب سرمایه را ایجاب کرد و در نتیجه با الگوی جدید، شاهد سرمایه گذاری شرکت توتال هستیم.
این کارشناس انرژی افزود: باید در نظر داشت که در شرایط فعلی که قیمت نفت به شدت کاهش یافته، جذب سرمایه برای طرحهای نفت و گاز بسیار رقابتی شده است و کشورهای دیگر تلاش میکنند تا با اعطای امتیازهای مختلف، جذب سرمایه کنند.
همچنین به دلیل توسعه انرژیهای تجدیدپذیری مانند انرژی خورشیدی، تا چند سال دیگر تقاضا برای نفت و گاز به شدت کاهش خواهد یافت، در نتیجه باید با توسعه در حوزههای نفتی و گازی، سرمایههای بسیاری برای نسلهای آینده ذخیره کرد که این امر نیز همسو با گسترش فضای سرمایه گذاری در این حوزه حاصل خواهد شد.
وی، توسعه فناوری و تکنولوژی را نخستین دستاورد سرمایه گذاری خارجی عنوان کرد و گفت: این قرارداد شروع توافق با شرکتهای داخلی و خارجی است که منجر به توسعه فناوری در این حوزه خواهد شد، درعین حال کشورهای عربی منطقه تلاش بسیاری کردند تا با لابیهای بسیار مانع انعقاد آن شوند.
قربان، با اشاره به نتیجه بخش بودن قراردادهای جدید تاکید کرد: انعقاد قرارداد با شرکت نفتی توتال، حاکی از قابلیت جذب بالا و کارآمدی این نوع قراردادهاست که بسترساز ورود سرمایههای خارجی به کشور خواهد بود، از این طریق میتوان به سوی تعامل با جهان گامهای بلندتری را برداشت.
ایجاد فضای امنیت و اعتماد
رفع اتهام زنی جنگ طلب بودن ایران با امضای قرارداد با توتال، نکتهای است که آلبرت بغزیان، به آن اشاره کرد و گفت: نخستین رهاورد این قرارداد، جلب اعتماد سرمایه گذاران خارجی در ایران است به این معنا که حضور شرکت بزرگ نفتی توتال با توجه به شرایط کنونی و تحریمهای آمریکا که ممکن است امنیت فرانسه را تحت شعاع قرار دهد، برای جلب توجه سایر شرکتهای نفتی بسیار مفید و کارآمد است.
بغزیان افزود: این قرارداد اثبات میکند که ایران نه جنگ طلب است و نه ناامن، بلکه آماده است تا با فراهم کردن شرایط امنیت و آرامش، جذب سرمایه کند، در سایه این سرمایه گذاریها، شکوفایی توان تکنولوژی هم حاصل و دانش فنی به نیروهای داخلی منتقل خواهد شد.
استقلال خط فکری اروپا از آمریکا
برجسته بودن واکنشهای سیاسی بینالمللی قرارداد، موضوعی است که علی بیگدلی، کارشناس اقتصادی به آن اشاره کرد و گفت: این قرار داد سدی بود که شکسته شد و نشان دهنده استقلال فکری امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه در برابر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا بود تا نشان دهد وقتی ترامپ همواره از نگرانی خود از وضع آمریکا میگوید، تنها دغدغه ماکرون هم اتحادیه اروپاست.
به اعتقاد بیگدلی، در حقیقت اتحادیه اروپا در حال فاصله گرفتن از آمریکاست و این کاملا به نفع ایران است، بر همین اساس سیاستمداران و مسئولان اقتصادی باید از این امر، نهایت بهره را ببرند.
امضای قرارداد با توتال، اقدام بسیار با ارزشی بود تا منهای مسائل اقتصادی، از جهت سیاسی هم نشان دهند که ایران میتواند بازار بسیار خوبی برای سرمایههای نهفته اروپاییها باشد.
این کارشناس در پاسخ به این پرسش که احتمال لغو این قراردادها به وسیله شدت گرفتن تحریمهای آمریکا وجود دارد یا خیر گفت: آمریکا هرگز چنین کاری نخواهد کرد، زیرا نمیخواهد اتحادیه اروپا به عنوان رقیبی برایش ظاهر شود، همچنین میداند در نتیجه این امر، اختلافهای آمریکا و اروپا تشدید میشود و تبعات بسیار سنگینی برای ترامپ خواهد داشت، بر همین اساس تلاش میکند تا به حفظ وضع موجود بپردازد و کمتر ساختارشکنی کند.
پاسخگویی مسئولان به هجمه منتقدان
ناصر ایمانی، کارشناس سیاسی نیز امضای قراردادی بینالمللی با شرکتی همچون توتال را امری پسندیده و مطلوب عنوان کرد که به طور قطع بعد از امضای برجام، بزرگترین و پربارترین قرارداد بینالمللی است.
وی تاکید کرد: امیدواریم با این قرارداد، هراس سایر شرکتهای بزرگ خارجی از سرمایه گذاری در ایران مرتفع و به سرمایه گذاری ترغیب شود.
ایمانی در ادامه، به انتقاد و هجمههای ایجاد شده درباره این قرارداد اشاره و دلیل آن را این گونه بیان کرد: از دیدگاه منتقدان، دولت با دستپاچگی، تلاش کرد که برجام را به امضا برساند و در طول یکسال و اندی از این امضا، دستاورد آنچنانی جز خرید چند هواپیما مشاهده نشد، حال هم با همان سرعت و دستپاچگی، منبع سرمایه گذاری خارجی پیدا کرده تا نشان دهد که برجام دستاوردهای زیادی داشته است.
دغدغه دیگر منتقدان، مسئله نیروها و امکانات و ظرفیتهای داخلی است که بنا به تصور آنها، با این سرمایه گذاریها، نیروهای داخلی ناکارآمد خواهند شد، همچنین منتقدان، با توجه به سابقه ناخوشایند شرکت توتال، تضمینی بر پایان رساندن کار نمیبینند و احتمال رها کردن پروژه را پیش بینی میکنند.
وی به عنوان راهکار کاهش این انتقادها تاکید کرد: این انتقادها به طور قطع پاسخ دارد.
با وجود برخی انتقادهای داخلی و تلاش برخی کشورها برای به ثمر نرسیدن قرارداد توتال با ایران اما بسیاری از کارشناسان سیاسی و اقتصادی جهان از امضای این توافق به عنوان موفقیت ایران پس از برجام نام میبرند و معتقدند توتال آغازی برای ورود دوباره سرمایه شرکتهای بزرگ جهانی به ایران خواهد بود.