خبرگزاری برنا: از چند سال گذشته تا به امروز به طور روز افزونی میل به خرید و فروش یا سرو حیوانات حرام گوشت در بین برخی از مردم بالا رفته است.
شاید تا چند سال پیش این ماجراها پنهانی و به دور از ناظران و مسئولان ذی ربط انجام میشد، اما امروز در بسیاری از رستورانها و فست فودها به طور رسمی و علنی حیوانات حرام گوشت به خصوص آبزیانی مانند خرچنگ یا لابستر و هشت پا طبخ و سرو میشود.
شاید تا چند سال پیش این ماجراها پنهانی و به دور از ناظران و مسئولان ذی ربط انجام میشد، اما امروز در بسیاری از رستورانها و فست فودها به طور رسمی و علنی حیوانات حرام گوشت به خصوص آبزیانی مانند خرچنگ یا لابستر و هشت پا طبخ و سرو میشود.
نظر فقها درباره آبزیان
درباره ملاک حلال بودن آبزیان بین فقها اختلاف نظر جدی وجود ندارد و همه این بزرگواران یک ملاک را از روایات استنباط کرده اند. امام خمینی درباره این موضوع میفرمایند:
«و از انواع ماهىها حلال نیست مگر نوعی که ذاتا داراى فلس و قشر باشد اگر چه فلس آن باقى نمانده و به علت عارضى از بین رفته باشد؛ و میگو، چون از جنس ماهى فلسدار میباشد پس خوردن آن جایز است.» [۱]همچنین آیت الله سیستانی در پاسخ به ملاک تشخیص ماهی حلال گوشت از غیر آن میگویند:
«ماهی اگر فلس دار باشد حلال است و اگر ندارد و یا اینکه شک کنید که فلس دارد یا ندارد خوردنش حرام است.» [۲]دلیل این فتاوا روایات وارده از اهل بیت (علیهم السلام) است؛ به عنوان نمونه به یکی از این روایات اشاره میشود:
«امام صادق (علیه السلام) فرمود: از ماهی هر آن چه که فلس و پولک دارد بخور و از آن چه که پولک ندارد نخور.» [۳]حالا آیا امثال خرچنگ یا هشت پا و امثال اینها حلال گوشت اند؟ یعنی در حقیقت آیا اینها آبزیان فلس دار محسوب میشوند؟
بی شک خرچنگ یا لابستر و... پولک ندارند و از این جهت حرام گوشت اند
البته مشکل فقط در خوردن این حیوانات نیست بلکه حتی خرید و فروش حیوانی که حرام گوشت هست نیز حرام است.
حضرت آیت الله خامنهای در پاسخ به استفتاء معامله حیوان حرام گوشت میفرمایند:
«چیزی که خوردن آن حرام است، خرید و فروش آن برای خوردن جایز نیست هرچند خریدار، خوردن آن را حلال بداند...» [۴]با این وجود هیچ راه فراری برای رستوران دارها یا مسئولین ناظر از لحاظ قانون الهی وجود ندارد.
نظارت بر اجرای احکام
از آنچه گذشت حرمت منوهای غذایی برخی از رستورانهای متعلق به مرفهین مشخص شد، اما زاویه پنهان ماجرا نظارت بر اجرای احکام اسلامی در اصناف است.
اساسا این فست فودها و رستورانها متریال برنامه غذایی خود یعنی حیوانات حرام گوشت را از کجا تامین میکنند؟ آیا غیر از این است که در بازار مسلمین به صورت علنی خرچنگ و لابستر و گوشت کوسه و... فروخته میشود؟
حرف آخر
مسئولین ذی ربط باید بیشتر حواسشان به این مسائل باشد؛ شاید بگویید حالا همه مشکلات حل شده فقط همین خرچنگ و کوسه روی زمین مانده؟
اما این تفکر اشتباهی است. وقتی معلوم شد که این حیوانات حرام گوشت اند و یک عدهای از فروش این آبزیان یا حیوانات دیگر حرام گوشت ارتزاق میکنند در حقیقت معاملهای حرام انجام داده اند و هر کسبى که حلال نباشد، سحت است. علامه طباطبایی در ذیل آیه «اکالون للسحت» [۵]میفرمایند:
«اکّالون للسحت، یعنی، چیزی که دینشان را از بین میبرد میخورند و پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: هر گوشتی که از سحت یا حرام بروید، آتش بدان سزاوارتر است.» [۶]از طرفی وقتی گوشت حرام وارد بدنمان شود، ما چه میدانیم حتی اگر تاثیری بر جسم ما نگذارد شاید تاثیر روحی داشته باشد و بر نفس پاک انسانی ما غباری شود و رفته رفته جامعه میل و رغبتش به دین کاهش پیدا کند.