در متن جوابیه اداره کل به گزارش خبرگزاری فارس آمده است: گزارشی که آن خبرگزاری، در بامداد روز سوم دیماه و در نقد و تخریب وزارت نفت منتشر کرد، بیش از هر چیز آئینهای است که تفکرات عقبه فکری این رسانه را منعکس مینماید، بهویژه که ادبیات و واژهنگاریهایی در حد بولتنهای محفلی در آن به کار رفته است.
از نظر اصول ساختاری وزارت نفت، گزارش یادشده به دلیل فقدان ادله و براهین در متن و تکرار استنتاجهای احساساتی و فضایی در آن، اساسا جای پاسخ نداشت، با این حال از آنجا که کشور در شرایط خطیر تحریم قرار دارد و اقتصاد ملی ما به شر و مکر دشمنان قسمخورده خارجی گرفتار آمده است، پس پاسخ به اینگونه گزارشها را به این دلیل که مانع سوءاستفاده رسانههای بیگانه از «خوراکسازی» ناصواب (و انشاءالله سهوی) برخی رسانههای داخلی میشود روا دانستیم.
در ابتدای گزارش دوباره بحث قراردادهای نفتی را گشودهاید، عجیب است آن رسانه که از روال قانونی تصویب و اجرای قراردادهای نفتی مطلع است چرا پس از مدتها، این بحث را اکنون و در آستانه چهلمین سال پیروزی انقلاب گشوده است؟برای یادآوری خوب است به یادتان بیاوریم برخی جریانهای خاص طی سه سال و نیم هر سنگی که مقدور بود جلوی چرخهای تدوین و اجرای این مدل قراردادی گذاشتند، آن اقدامات را البته ملت ایران و وزارت نفت به عنوان نماد حاکمیت ملت ایران بر منابع و انفال نفتی، هرگز با نقدهای دلسوزانه و فنی برخی کارشناسان صاحب صلاحیت که نقدشان نه برآمده از حب و بغضهای سیاسی، بلکه در راستای تعالی ایران بود یکسان نمیپندارد، اما واقعیت اینجاست که مدل جدید قراردادهای نفتی ایران هم اینک به یک رویه قانونی در کشور تبدیل شده است و اصولا باز کردن باب مباحثه پیرامون یک موضوع کاملا قانونی و شفاف را نوعی زمینهسازی برای مشوش کردن فضای کشور میدانیم.
در جوابیه پیشین، متذکر شدیم که نویسندگان گزارش در آن خبرگزاری درک درستی از محیط بینالملل و روندهای جهانی ندارند و البته این نظر ما با انتقاد شما هم روبهرو شده است، چه حسن اتفاقی رخ داد که مصداق عدم درک نویسندگان نسبت به شرایط بینالمللی در همین گزارش اخیر هم کم نیست، مثلا نوشتهاید که منتقدان گفته بودند تخم مرغها را در سبد خارجیها نچینید! وقتی هنوز با تئوریهای مرغ و تخممرغ و سبد و غیره درصدد ارائه الگوهای تصمیمسازی هستید تقصیر ما چیست؟ آیا ما باید به شما آموزش دهیم که بدانید این قبیل تئوریهای تخممرغی سالیان دراز است که منسوخ شده و امروز مقوله توسعه در جهان، دیگر از جنس مرغ و سبد و تخممرغ نیست؟ عقلانیت به عنوان زیرساخت توسعه ملتها و الزام به یافتن ارزانترین فرصت برای کسب «منافع ملی» کشورها، سالیان درازی است که از سوی ملتهای پیشرو در امر توسعه اجرا میشود، اما شما هنوز در فکر توزیع تخممرغها هستید؟! حکمرانی خوب، قواعد و ساختارهایی دارد که ایجاد فرصتهای کمهزینه توسعه برای یک ملت مهمترین و اولیترین آنهاست، وزارت نفت در دولت یازدهم و دوازدهم با در پیش گرفتن مسیر عقلانیت و پرهیز از شعارزدگی و رفتارهای احساساتی تلاش کرده است که کم هزینهترین فرصت برای توسعه ملی ایران در حوزه نفت و گاز را فراهم بیاورد و بحمدالله کارنامه درخشان این وزارتخانه در بخشهای بالادستی و پاییندستی نیازی به شرح و توضیح بیشتر ندارد، اتفاقا همان قراردادهای جدید نفتی که خبرگزاری محترم فارس حداقل دو سال و نیم کمر همت به نفی و تخریب آن داشت، فرصتهایی برای توسعه ایران ایجاد کرده و میکند که کمهزینهترین در نوع خود برای زمینهسازی رشد ملی ایران است، به نظر ما چون بنیان تصور شما از توسعه یک کشور هنوز در سطح تئوریهای توزیع درست تخممرغها است بیش از این نمیتوانیم برایتان شرایط و جایگاه اقتصاد و نفت ایران در جهان، ضرورتها و بایستههای این صنعت را تشریح کنیم. از این منظر شاید ادامه چنین مجادلات کلامی هم بیحاصل باشد، زیرا انگار ما و شما در دو سپهر جداگانه میاندیشیم.
در گزارش مورد اشاره، وزارت نفت متهم به نگارش جوابیههای سیاسی و غیرفنی و نیز بداخلاقی شده است. ما پیشتر بسیار جستوجو کرده بودیم و در گزارشهای خبرگزاری فارس که برای آنها جوابیه ارسال کردیم نکته یا مسئله کارشناسی و فنی نیافتیم و برعکس متونی آکنده از تراوش تفکرات خاص سیاسی یافتیم، به همین دلیل ضرورتا در پاسخ تلاش کردیم حتیالمقدور مسائل را با زبانی که بیشتر برایتان آشناست بیان کنیم، اتهام بداخلاقی را هم با تعجب بررسی کرده و دیدیم متناسب با همان ادبیات بهکار رفته در گزارشهای فارس پاسخ دادهایم و امیدواریم دوستان عزیز خبرگزاری فارس، این تناسب را دریابند.
نمونه بارزی از هنرنمایی گزارش اخیرتان، در بند ۹ نهفته است که دروغی به این بزرگی را با خیالی آسوده ساخته و پرداختهاید. نمیدانیم آن همه تاکید و اعلام مسئولان وزارت نفت مبنی بر اینکه کنسرسیوم توتال ۹۰ میلیون دلار در فاز ۱۱هزینه کرده است و این مبلغ هرگز به آن شرکت مسترد نمیشود را چرا نشنیدهاید؟باور نمیکنیم اعلام صریح مسئولان مربوطه درباره اینکه شرکت توتال در این مدت نقشههای احداث ایستگاههای تقویت فشار (که رگ حیاتی فاز ۱۱ است) را تهیه کرده و این نقشهها مطابق قرارداد در فاز ۱۱ اجرا خواهد شد را چرا ندیدهاید؟ در تیتر گزارش نوشتهاید که وزارت نفت در جایگاه شاکی نشسته است، قطعا همینطور است. ما به عنوان بخشی از حاکمیت برآمده از رأی مردم قطعا در جایگاه مدعی و شاکی نسبت به کسانی هستیم که کشور را عملا به ورطه انزوای جهانی کشیده بودند، توهماتی که نتیجه آنها صدها طرح نیمهکاره در صنعت نفت، هدر رفتن میلیاردها دلار از سرمایه ملی و عقبماندگی در توسعه میدانهای مشترک بود، ما قطعا نسبت به این روندها شاکی هستیم و تاکید میکنیم که اسیر فشارهای روانی و رسانهای که قصد دارند ما را هم به همان مسیر و تکرار همان رخدادهای پر مسئله بکشانند نخواهیم شد. ما معتقدیم تحریمهای ظالمانه علیه مردم ایران هیچ موهبتی برای ما ندارند، پیشتر و در آغاز دولت یازدهم هم با صدای رسا گفته بودیم که شرایط تحریم را در تزاحم با منافع ملی ایران میدانیم، اما اکنون هم که تحریمهای ضدمردمی از سوی دولت آمریکا اعمال میشود ما تمام تلاشمان را برای نگه داشتن صنعت نفت ایران در چرخه تعامل و همگرایی جهانی به کار خواهیم بست.، ما از ابتدا اعتقاد داشته و داریم که باید اقتصاد جهانی را به فرصتهای اقتصادی ایران گره زد. باید تلاش کرد تا ایران بخشی از اقتصاد جهانی شود. تنها در همین روند است که حذف ایران از جغرافیای اقتصادی جهان با حربه تحریم و غیرتحریم شدنی نیست، شما البته دوستتر میدارید ما نقض عهد همه جهان را به عنوان پیشفرض ثابت محسوب کرده و به استناد همان فرضیه همه همکاریها را با جهانیان قطع کنیم. این هم بخشی دیگر از تفاوت نگرش ما و شما نسبت به جهانی است که در آن زندگی میکنیم.
در بخشی از این گزارش به موضوع تامین مالی صنعت نفت اشاره کردهاید. البته شایان ذکر است که در سالهای اخیر دیدگاههای مختلفی راجع به مدلهای تامین مالی صنعت نفت در شرایط تحریم مطرح شده است که اقدام خوبی است. این دیدگاهها ممکن است برای برخیها هم جالب و هیجانانگیز باشد، اما بیشک این قبیل ایدهپردازیها، برای افرادی که با مکانیزمهای جهانی، منطقهای و ملی تامین مالی، ضرایب، دوره و نرخ بازگشت طرحهای بالادستی و پاییندستی صنعت نفت و پیچیدگیهای حقوقی – مالی ابرپروژههای صنعت نفت آشنایی دارند معانی دیگری دارد، البته که وزارت نفت از همه طرحها و ایدههای تحقیقاتی و پژوهشی راجع به روشهای تامین مالی صنعت نفت در تحریم استقبال میکند، اما برای کاربست آنها، ما به عنوان نماد حاکمیت ملت در حفظ سرمایه نسلهای امروز و فردا، همواره به دنبال صیانت از منافع این ملت هستیم و حق نداریم روند توسعه این صنعت را میدان آزمایش طرحهای فرضی کنیم. ولله المستعان.