بیژن زنگنه (سهشنبه، ۱۶ بهمنماه) در نشست خبری با اصحاب رسانه ضمن گرامیداشت چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی در پاسخ به پرسش خبرنگار «خبرگزاری موج» درباره نامه ۷۲ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مورد ادعای بی‌میلی وزارت نفت برای مذاکره با کشورهای چین و روسیه درباره پروژه‌های نفتی ایران گفت: برخی ادعاهایی می‌کنند، اما هیچ دلیلی برای آن ارائه نمی‌کنند، مانند این موضوع که من درباره FATF به مقام معظم رهبری نامه نوشته‌ام که هر چقدر تکذیب می‌کنم، مورد قبول واقع نمی‌شود.
وی افزود: آنان که می‌گویند ما تمایلی برای همکاری با چین و روسیه نداریم، دلیل‌شان چیست؟ ما تنها یک قرارداد مهم در دوره پس از برجام امضا کردیم که مربوط به طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با کنسرسیومی متشکل از شرکت فرانسوی توتال، شاخه بین‌المللی شرکت ملی نفت چین (CNPCI) و شرکت پتروپارس ایران بود که سهم شرکت چینی در آن ۳۰ درصد بود و با اصرار هم آمدند.
وزیر نفت ادامه داد: اکنون که توتال طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را ترک کرده است، شرکت چینی مجری طرح توسعه شده است و باز هم اصرار داریم که چینی‌ها در این پروژه حضور یابند. برای توسعه بخش شمالی و جنوبی میدان آزادگان هم قبول کردیم که با شرکت ملی نفت چین (سی‌ان‌پی‌سی) مذاکرات خارج از مناقصه انجام دهیم؛ برای میدان نفتی یادآوران هم قبول کردیم که با شرکت ساینوپک چین مذاکره خارج از مناقصه انجام دهیم، منتها آنها بنا به ملاحظات خودشان اکنون فعال نیستند و ما نمی‌توانیم جواب فعال نبودن آنها را بدهیم.
زنگنه با اشاره به نامه ۷۲ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفت: در این نامه درباره استقبال نامناسب از رئیس‌جمهوری چین مواردی مطرح شده است، من مسئولیتی در قبال استقبال از وی ندارم و نباید در این باره جوابگو باشم و ارتباطی به وزارت نفت ندارد و هر کشوری پروتکل استقبال خودش را دارد.
وی تاکید کرد: من به همکاری با چین و روسیه علاقه‌مند هستم، اما پیش‌تر هم گفته‌ام که برای امضای یک قرارداد دوطرفه هر دو طرف مذاکره باید رضایت داشته باشند و من نمی‌توانم به جای هر دو طرف امضا کنم و با اطمینان به شما می‌گویم که کدام قرارداد بوده که طرف مقابل راغب به امضا بوده است و من امضا نکرده‌ام؟
تنها قراردادی را امضا می‌کنم که با عزت امضا شود
وزیر نفت تصریح کرد: من فقط در مقابل یک ملت تعظیم می‌کنم و آن ملت ایران است و در مقابل هیچ کشور، دولت و ملت دیگری تعظیم نمی‌کنم. من خدمتگزار مردم ایران هستم و اولویت من تامین حداکثری منافع ملت ایران است که برای این راه حاضرم از همه داشته‌های خود، حتی آبرویم بگذرم، اما حاضر نیستم برای خوشایند دیگران از آبروی ملت ایران بگذرم و تنها قراردادی را امضا می‌کنم که با عزت و بر اساس منافع ملت ایران امضا شود؛ من در آخر عمر خود به دنبال این نیستم که از من تعریف و تمجید شود، بلکه فقط به دنبال تامین خواسته‌های ملت ایران و رضایت خداوند هستم.
زنگنه درباره بخشی از متن نامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی مبنی بر «قرارداد سوآپ نفت با روسیه» گفت: ما قرارداد معامله نفتی با کشور روسیه داشته‌ایم، اما هرگز برای سوآپ نفت با روسیه قراردادی نداشته‌ایم و نمی‌دانم چرا عده‌ای حرفهای بی‌پایه و اساس می‌زنند؟ البته نمایندگان مجلس شورای اسلامی وظیفه دارند دغدغه‌های خود را مطرح کنند، اما گلایه اصلی من از افرادی است که اطلاعات غلط به نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌دهند.
هدف دولت از اصلاح قیمت بنزین درآمدزایی نخواهد بود
وزیر نفت در پاسخ به خبرنگار «خبرگزاری میزان» درباره برنامه‌های وزارت نفت برای ساماندهی به وضع مصرف بنزین گفت: برای ساماندهی و مدیریت مصرف بنزین تنها ۲ راه داریم که یکی افزایش قیمت و دیگری سهمیه‌بندی است و گفتم تا جایی قیمت را می‌توان بالا برد که مردم تحمل کنند که عده‌ای به‌ویژه در فضای مجازی از این گفته من برداشت بد کردند، در حالی که منظور من این بود که تا جایی که مردم قبول دارند، باید قیمت را بالا ببریم و همه هدف ما تامین منافع و رضایت مردم است.
زنگنه افزود: مجلس شورای اسلامی برای ۱۰ سناریو در هفته پیش رأی‌گیری کرد، اما هیچ‌کدام در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی رأی نیاورد. دیروز هم طرح دیگری در کمیسیون انرژی مجلس رأی‌گیری شد که با بیش از ۹۰ درصد مخالف رد شد. هدف دولت از اصلاح قیمت بنزین، درآمدزایی نیست، بلکه برنامه دولت جلوگیری از قاچاق و کاهش مصرف است. با تمهیداتی که اندیشیده شده است امسال از مهرماه بنزین وارد نکرده‌ایم و تا سال آینده هم بنزین وارد نخواهیم کرد.
تهدید جلوگیری از واردات بنزین را برای همیشه برداشتیم
وی افزود: در دور نخست تحریم‌ها یکی از نقاط هدفی که آمریکا بر پایه آن ملت ایران را تحریم کرد، تحریم بنزین بود و ما این تهدید جلوگیری از واردات بنزین به ایران را برداشتیم و خوشبختانه هیچ مشکلی در تامین بنزین کشور نداریم. خوشبختانه ذخایر بنزین وضع بسیار مطلوبی دارد و تولید خوبی هم داریم، اما باز هم تاکید می‌کنم مشکل بنزین باید در کارخانه‌های خودروسازی پیگیری شود. سرانه مصرف بنزین در خودروهای ما بالاست و باید مشکل بنزین را در سامانه حمل‌ونقل جست‌و‌جو کرد.
بنزین نباید دستمایه منفعت‌طلبی‌های سیاسی قرار گیرد
زنگنه تاکید کرد: البته قاچاق وجود دارد و قاچاق گازوئیل بیشتر از بنزین است و قیمت گازوئیل تقریبا نزدیک به بنزین است و زیادتر هم قاچاق می‌شود و اگر یکی را به تنهایی اصلاح قیمت کنیم، فاصله بیشتر شده و باز هم قاچاق و فساد بیشتر می‌شود، بنابراین باید با برخورد یکپارچه همه ارکان نظام، این مجموعه را به صورت هماهنگ اصلاح کنیم تا به نتیجه مطلوب دست یابیم و نباید از مسئله بنزین به عنوان وسیله‌ای برای تخریب جریان‌ها علیه یکدیگر استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه روش‌های غیرقیمتی نیز برای ساماندهی وضع بنزین وجود دارد، اما سخت و هزینه‌بر هستند، افزود: مصرف بنزین ما در کشور بالاست، اما مردم خودرویی را استفاده می‌کنند که به آنها عرضه می‌شود و سرانه مصرف در خودروهای ما بالاست. ما می‌توانیم مصرف گاز طبیعی فشرده (سی‌ان‌جی) را در کشور بالا ببریم، اما متاسفانه هیچ کارخانه خودروسازی در کشور حاضر نیست خودروی پایه گازسوز تولید کند.
کارشکنی‌ها علیه کرسنت موفقیت در این پرونده را به تأخیر انداخت
وزیر نفت در پاسخ به پرسش خبرنگار «خبرگزاری ایسنا» درباره پرونده کرسنت و حواشی پیرامون آن گفت: موضوع کرسنت در مرحله نخست رأی اعتماد من از مجلس شورای اسلامی مطرح شد و تمام فشار آن جلسه هم درباره این موضوع بود و من آنجا توضیح دادم و رأی آوردم، در رأی اعتماد دوم، اما این موضوع مطرح نشد و من رأی آوردم و امروز این موضوع دوباره مطرح شده است و باز هم من پاسخ می‌دهم.
زنگنه افزود: کرسنت پرونده‌ای زنده است که عده‌ای با لجبازی و ندانستن قواعد بین‌المللی در این موضوع ما را در یک چاه عمیق انداختند و من در این سال‌ها با تلاش بسیار سعی کردم کشور را از این چاه عمیق بیرون بیاورم. ما در فرآیند داوری بسیار خوب عمل کردیم تا جایی که داوری نزدیک به صدور رأی بود، اما کارشکنی‌هایی انجام شد که صدور رأی برای چند ماه به تأخیر افتاد و من مجاز نیستم این جزئیات را شرح دهم، اما امیدواریم با اقدام‌های حقوقی که دنبال می‌کنیم، وضع این پرونده دوباره به نفع ما شود و این اعدادی که برخی مطرح می‌کنند به نفع طرف کرسنت است. متاسفانه ما تا به موفقیت نزدیک می‌شویم، یک عده این اعداد را مطرح می‌کنند.
آمادگی برای حمایت از بخش خصوصی به‌منظور سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌سازی
وزیر نفت در پاسخ به پرسش «پایگاه خبری انرژی‌نیوز» درباره برخی شایعات مبنی بر مخالفت وزیر نفت با پالایشگاه‌سازی و نیز تمایل نداشتن شرکت‌های نفتی برای استخدام فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی نفت دانشگاه‌ها گفت: اینکه گفته می‌شود من دشمن پالایشگاه‌سازی هستم، به هیچ‌وجه صحیح نیست. سیاست‌های اصل ۴۴ و قانون به ما اجازه نمی‌دهد پالایشگاه‌سازی در دولت دنبال شود و پالایشگاه‌های دولتی نیز واگذار شده است و بخش خصوصی باید در این زمینه سرمایه‌گذاری کند.
ما موافقت اصولی برای پالایش روزانه ۲ میلیون بشکه خوراک را داریم که ۶۰۰ هزار بشکه از این مقدار مربوط به پالایشگاه‌های کوچک برای پالایش نفت‌خام و میعانات گازی است و مجوز‌های لازم در این بخش را اعطا و ظرفیت‌سازی نیز کرده‌ایم و بخش خصوصی باید استقبال و سرمایه‌گذاری کند. ما آماده حمایت از بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این بخش و حتی استفاده از ظرفیت‌های صندوق توسعه ملی هستیم.
وی برخی از بندهای نامه نمایندگان مجلس درباره مجوز ندادن برای سرمایه‌گذاری در بخش شیرین‌سازی میعانات گازی را خنده‌دار خواند و گفت: آیا میعانات گازی شیرین مشکل صادرات ندارد و مشکل ما در این میان فقط ترش بودن میعانات گازی است؟! عملیات پالایشگاه‌های ستاره خلیج‌فارس و سیراف و پتروشیمی‌های برزویه و بوعلی شیرین‌سازی میعانات گازی است که البته به اینها توجه نمی‌کنند.
خوراک پالایشگاه‌های داخلی را ۳۰۰ هزار بشکه افزایش دادیم
زنگنه با اشاره به اینکه عده‌ای به سادگی می‌گویند صادرات فرآورده ساده‌تر از نفت‌خام است و معلوم نیست با چه توجیهی این مطالب را مطرح می‌کنند، گفت: مگر مصرف فرآورده کشورهایی مثل افغانستان چقدر است و ما باید روزانه ۶۰ هزار تن صادرات فرآورده داشته باشیم و نخستین کاری که پس از تحریم انجام دادیم، افزایش ۳۰۰ هزار بشکه‌ای خوراک پالایشگاه‌های داخلی بود که مساوی با تولید فرآورده بیشتر شد که باید بخشی از آن صادر شود. صادرات مرزی انجام می‌شود، اما نمی‌توانیم آمار و اطلاعات و مقاصد آن را بیان کنیم.
وی همچنین تاکید کرد: عده‌ای می‌گویند چرا در کشورهای دیگر پالایشگاه خارجی خریداری نمی‌شود و به این موضوع توجه نمی‌کنند که پالایشگاهی که مالکیت آن در اختیار ما باشد، اما تحت حاکمیت کشور دیگری باشد، به صورت کامل در اختیار ما نیست و کشورها به‌راحتی می‌توانند جلو فعالیت در کشور خودشان را بگیرند و این طور نیست که بگوییم ملک ماست و هر کاری دوست داریم انجام دهیم و دقت نمی‌کنند که مسئله حاکمیت با مالکیت متفاوت است.
زنگنه تصریح کرد: شرکت ملی نفت ایران در میدان رام واقع در دریای شمال انگلیس همراه با شرکت انگلیسی بی‌پی سهم داشت و وقتی تحریم‌ها اعمال شد، برای مدت چهار سال فعالیت این میدان متوقف شد و از دفتر کنترل سرمایه‌های خارجی (OFAC، یکی از سازمان‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا)، مجوز گرفتند تا بتوانند دوباره تولید از این میدان آغاز شود که باز هم در دوره تحریم پول را به ما ندادند.
اشتغال باید در بخش‌های خصوصی دنبال شود
وزیر نفت درباره به کار نگرفتن فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی نفت دانشگاه‌ها در شرکت‌ها و پروژه‌های نفتی گفت: اشتغال در صنعت نفت باید در زنجیره غیردولتی ایجاد شود. باید فعالیت و سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد تا شاهد باشیم که شرکت‌های خارجی و داخلی همه این مهندسان را با بهترین حقوق استخدام کنند و اگر تولید و سرمایه‌گذاری در کشور تعطیل شود، کجا باید این متخصصان به کار گرفته شوند. باید کار باشد که استخدام انجام شود. اگر برای استخدامی کار تعریف نشود، تحمیل به مردم است.همه تلاش ما باید این باشد که صنعت نفت سرپا و زنده باشد تا کار و فعالیت هم وجود داشته باشد و هزاران کار ایجاد شود و ان‌شاءالله با عبور از مشکلات، این متخصصان به کار گرفته شوند، البته عده‌ای از نخبگان را هم در وزارت نفت به کار خواهیم گرفت.
زنگنه در پاسخ به پرسش خبرنگار «روزنامه همشهری» درباره وضع سازوکارهای درنظرگرفته شده برای افزایش صادرات نفت ایران به کشورهای اروپایی گفت: من نمی‌توانم عددی اعلام کنم، اما با اطمینان می‌گویم که اروپایی‌ها تا امروز خریدی نداشته‌اند، ربطی هم به SPV ندارد، دو کشور اروپایی یونان و ایتالیا مجوز دارند، اما نفت نمی‌خرند.
راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس دستاورد برجام بود
وزیر نفت در پاسخ به ادعای خبرنگار «روزنامه کیهان» مبنی بر محقق نشدن وعده‌های وزیر نفت برای کاهش نیافتن صادرات نفت ایران گفت: خوشبختانه آمار صادرات نفت ما در دوره برجام خوب بوده است و در این دوره ظرف چهار ماه تولید نفت ما یک میلیون بشکه اضافه شد، اما برخی جریان‌ها از جمله روزنامه کیهان با کارشکنی علیه برجام نگذاشتند ما به صادرات نفت ادامه دهیم. صادرات ما در اردیبهشت ۹۷، روزانه ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه بود، اما با روی کارآمدن ترامپ در کشور آمریکا صادرات نفت ما تحت فشار قرار گرفت که ربطی به برجام نداشت و اتفاقا نشانه این بود که برجام موفق بود و پس از کناره‌گیری آمریکا از برجام، فشارهای زیادی علیه صادرات نفت ما صورت گرفت و ما هم با این فشارها مقابله کردیم و سر تسلیم فرود نمی‌آوریم.
زنگنه افزود: اگر برجام نبود، هرگز پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس راه‌اندازی نمی‌شد و ما امروز کمبود بنزین داشتیم، اما اینکه خوشبختانه امروز می‌توانیم روزانه ۳۷ میلیون لیتر بنزین یورو تولید کنیم، به خاطر برجام بود.
از پیشنهادها برای فروش نفت در بورس انرژی استقبال می‌کنیم
وی همچنین در پاسخ به پرسش دیگر «روزنامه کیهان» درباره حواشی عرضه نفت خام در بورس انرژی مبنی بر بی‌میلی شرکت ملی نفت ایران برای فروش نفت گفت: هر کس ادعایی برای فروش نفت دارد، می‌تواند مراجعه کند، زیرا شرایط عرضه ما از طریق شرکت بورس انرژی ایران اعلام شده و هر هفته نیز عرضه انجام شده است، اما موفقیت‌آمیز نبوده است و هر کس ادعایی می‌کند که با تغییراتی در اطلاعیه عرضه می‌تواند نفت بفروشد، می‌تواند مراجعه کند و ما استقبال می‌کنیم.
زنگنه افزود: اینکه می‌گویند وزارت نفت می‌تواند هفته‌ای یک میلیون بشکه نفت در بورس انرژی عرضه کند، اما عمدا نمی‌فروشد تا مقاومت ملت را در هم ریزد، این موارد کذب است و من در صف اول مقاومت هستم، زیرا اینجا مسئله ملت ایران و ۴۰ سال خون شهداست که من نمی‌توانم از آنها بگذرم و حداکثر کاری که می‌توانستیم انجام دهیم این بود که بگوییم بیایید ریالی بخرید که مساوی با خروج سرمایه است، اما باز هم نتیجه‌ای حاصل نشد.
وی شرایط وزارت نفت برای عرضه نفت در بورس انرژی را پرداخت پول و خراب نکردن بازار امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد و گفت: ما باید تفاوت‌های فروش نفت‌خام و مواد غذایی را بدانیم، اما خیلی‌ها می‌آیند و مذاکره می‌کنند، اما می‌روند و دیگر مراجعه نمی‌کنند.در نفت نمی شود پول نگرفت و نفت را داد. پول نفت عرضه شده در بورس حتما باید وصول شود. شرط دیگر ما این است که در بازار ما ورود نکنند. چون چیزی به فروش نفت کشور اضافه نمی کند. مثلا وقتی هند بر اساس معافیت از وزارت نفت مقدار مشخصی نفت می خرد ، آنها نیز به این کشور نفت بفروشند هیچ کمکی به کشور نمی کند.
زنگنه همچنین در پاسخ به انتقادهای خبرنگار «روزنامه کیهان» مبنی بر عطش خدمت وی و به‌کارگیری بازنشستگان در رئوس صنعت نفت گفت: عطش من برای خدمت از آقای شریعتمداری بیشتر نیست، زیرا ایشان هم مدیر دولتی است و تفاوتی ندارد و مدیر ملتی نیست.
وی افزود: وقتی ما جوان‌ها را معرفی می‌کنیم، از ما انتقاد می‌کنند که چرا جوان بی‌تجربه آوردید، وقتی که باتجربه‌ها را به کار می‌گیریم باز هم انتقاد می‌شود و مشخص نیست تکلیف ما در این میان چیست و بهتر است شما به فرمایشات مقام معظم رهبری در درس خارج فقه‌شان مراجعه کنید.
کشف نفت در آبادان برای نخستین بار
زنگنه در پاسخ به حجم ذخایر کشف شده در جزیره مینو که به تازگی در آبادان کشف شده است، گفت: ما فقط در حدی که اعلام شد، اطلاعات داریم. در عمق ۳ هزار و ۸۰۰ متری به نفت سبک با API ۳۴ رسیدیم که نفت سبک و شیرین است و بقیه اطلاعات پس از انجام آزمایش‌های لازم به دست می‌آید. شاید نیاز به چاه بعدی هم باشد تا میدان را ارزیابی توصیفی کامل کنیم. ما در حدی که نفت بالا آمد و مشعل آن روشن شد، اعلام خبر کردیم، اما هنوز ابعاد میدان مشخص نیست.
وی درباره نکته بسیار مهم کشف نفت در جزیره مینو ادامه داد: ما سال‌ها در آبادان و منطقه دارخوین به دنبال کشف نفت بودیم، زیرا همه اطلاعات موجود از وجود نفت در این منطقه حکایت داشت. نخستین بار بود که توانستیم در این منطقه نفت کشف کنیم و امیدوارم در این اطراف باز هم بتوانیم میدان‌های جدید نفتی دیگری کشف کنیم.
قیمت بنزین نباید فشار عمده‌ای بر مردم داشته باشد
وزیر نفت در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا وزارت نفت دیدگاه‌های مشورتی و کارشناسی و همچنین راهکارهای خود درباره موضوع بنزین و حل مشکل خودروها را به مجلس شورای اسلامی اعلام کرده است یا خیر، اظهار کرد: وزارت نفت نه تنها در این باره مذاکرات لازم را انجام می‌دهد، بلکه در این مورد قرارداد و مجوزهایی از شورای اقتصاد بر مبنای ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر مبنی بر تولید خودرو به‌ویژه خودروهای عمومی برای جایگزینی با خودروهای فرسوده داریم. وزارت نفت با کارخانه‌های مربوطه قرارداد دارد و به اینها از محل صرفه‌جویی حاصل از کاهش مصرف پرداخت می‌شود.
زنگنه با اشاره به اینکه مسئله بنزین، موضوعی کاملا اقتصادی است و در اقتصاد کلان اثر می‌گذارد، افزود: تورم یکی از مسائل بسیار مهم است و دولت درباره آن حساسیت دارد که هر تغییری در قیمت بنزین و گازوئیل چه تأثیری بر تورم کشور دارد؛ وزارت نفت درباره این مسائل بیشتر دیدگاه‌های عملیاتی دارد.
وی با بیان اینکه وزارت نفت وضع تولید و تراز تولید و مصرف کشور را ارائه می‌کند، ادامه داد: سالانه حدود ۸ تا ۹ درصد به خودروهای کشور اضافه می‌شود در نتیجه به میزانی که خودرو در کشور اضافه می‌شود، مصرف بنزین نیز بالا می‌رود و وزارت نفت روی این موضوع که میانگین مصرف خودروهای جدید با میانگین مصرف خودروهای مستهلک و قدیمی ما فرقی ندارد، حساس است.
وزیر نفت تأکید کرد: معتقدم هر روشی که برای موضوع بنزین پیش گرفته می‌شود به نحوی باشد که فشار عمده‌ای به مردم ایران نیاید. فشار وارده به مردم و خواسته‌های آنها برای من بسیار مهم است.
زنگنه در پاسخ به اینکه وزارت نفت می‌خواهد درباره موضوع قیمت بنزین، توپ را به زمین مجلس شورای اسلامی بیندازد، گفت: مجلس شورای اسلامی توپ‌پذیر نیست. به نظر من مجلس شورای اسلامی تصمیمی برای افزایش قیمت بنزین در بودجه سال ۹۸ نخواهد داشت. ممکن است تصمیم بگیرد این موضوع را به زمین دولت بیندازد یا نه اصلا دولت هم افزایش قیمت بنزین را در سال ۹۸ ممنوع کند.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا در سفر آقایان ولایتی و ظریف به روسیه، تفاهم‌نامه‌ای درباره صنعت نفت امضا شده است، تصریح کرد: بنده خبری در این باره ندارم، آقای ولایتی که حتما تفاهم‌نامه‌ای را امضا نکرده است، زیرا اصلا مأموریتی در این باره نداشته است.
وزیر نفت در پاسخ به پرسشی درباره تهاتر نفت با روسیه توضیح داد: ما هیچ وقت تهاتر نداشته‌ایم. تفاهم‌نامه‌ای در گذشته مبنی بر اینکه روس‌ها از ما خرید نفت داشته باشند و نصف پول آن کالا از روسیه و اتحادیه گمرکی اوراسیا گرفته شود و بقیه را نقدی به ایران پرداخت کنند، داشته‌ایم.
هندی‌ها پیشنهاد احداث خط لوله به ایران ندادند
زنگنه درباره اینکه در نامه ۷۲ تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است که پیشنهاد دولت هند برای اجرای خط لوله گاز از چابهار با کمک روس‌ها از سوی وزارت نفت پیگیری نشده است و اینکه آیا پیشنهاد هندی‌ها به نفع ایران بوده است یا نه و اینکه آیا روس‌ها می‌توانند در این پروژه به نفع ما کار کنند، گفت: هندی‌ها پیشنهادی مبنی بر احداث خط لوله‌ای از طرف دریا به طرف هند به ما نداده‌اند.
وی با اشاره به اینکه پیشنهاد ساخت خط لوله را نخستین بار روس‌ها به ایران دادند، تصریح کرد: ما هم از این پیشنهاد استقبال کردیم و در سال ۹۶، همزمان با سفر آقای پوتین به ایران، بنده یادداشت تفاهمی با وزیر انرژی روسیه امضا کردم که در همان روز مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران هم یادداشت تفاهمی با مدیرعامل شرکت گازپروم امضا کرد.
وزیر نفت با بیان اینکه روس‌ها موضوع احداث یک خط لوله دریایی را که از محدوده پاکستان بگذرد و به هند برود پیگیری کردند، ادامه داد: براساس گزارش وزیر انرژی روسیه به بنده، یکی از این کشورها اعلام آمادگی کرده، اما یکی دیگر از کشورها هنوز اعلام آمادگی نکرده است. به هر حال ایران از این موضوع صددرصد استقبال و حمایت می‌کند، اما هماهنگی‌های لازم هنوز انجام نشده است و هیچ سند و سابقه‌ای میان مذاکرات ما با وزیر هندی وجود ندارد که دولت این کشور پیشنهاد خط لوله را به ایران داده باشد.
زنگنه با اشاره به اینکه در نامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی همچنین آمده است که روس‌ها به ما پیشنهادی مبنی بر احداث خط لوله‌ای با سرمایه‌گذاری خودشان از ایران تا اروپا برای انتقال گاز ایران داده‌اند، اظهار کرد: نخستین باری است که این پیشنهاد را می‌شنوم. جالب است که پیشنهادی به این مهمی در ملاقات پوتین با رئیس جمهوری اسلامی ایران مطرح نشده و حتی وزیر انرژی روسیه هم با من مطرح نکرده است و فقط به یک نفر گفته شده و آن شخص هم به خلاف به دوستان نماینده مجلس شورای اسلامی گزارش داده است! این پیشنهاد کجاست!؟
وی با بیان اینکه موضوع احداث خط لوله از ایران به اروپا بسیار راهبردی است و اگر باشد به‌طور حتم باید در سطح سران دو کشور گزارش داده شود و چطور می‌شود که به صورت مخفی به یکی از کارشناسان گفته شده و وی هم به نمایندگان مجلس شورای اسلامی اطلاع داده است که من مانع انجام چنین عملیاتی شده‌ام؟ چطور تا این اندازه می‌توان دروغ بزرگی گفت!
وزیر نفت در پاسخ به پرسشی درباره تصمیم‌های نشست آینده سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) با توجه به تحریم کشور ونزوئلا اظهار کرد: ایران اقدام‌های انجام شده از سوی آمریکا را محکوم می‌کند، زیرا علیه استقلال کشورهاست و دسترسی این کشور به پول‌های حاصل از صادرات نفتش را محدود کرده است. این موضوع قطعا به دلیل کاهش عرضه بر بازار نفت تأثیرگذار است و به ضرر مصرف‌کنندگان خواهد بود.
توقع فداکاری نداشته باشیم
زنگنه در توضیح اینکه در نامه ۷۲ نماینده مجلس شورای اسلامی آمده است که دولت عراق مصرانه به دنبال قراردادی مشترک برای استخراج، تولید و صادرات نفت با ایران بوده است که اگر این کار انجام می‌شد بی‌شک تحریم‌های آمریکا به اندازه‌ای که هم اکنون موثر است، تأثیرگذار نمی‌شد، گفت: از کجا این مسائل را می‌گویند؟! این موضوع از طرف عراق چگونه مطرح شده است؟ نامه داده‌اند؟ وزیرشان مطرح کرده؟ ما نامه‌ای از عراق نداشته‌ایم. مذاکرات عراق همیشه عکس آن بوده، یعنی ما اصرار کرده‌ایم و آنها نپذیرفته‌اند. بدهکار شدیم!؟
وی با اشاره به اینکه ما پیشنهاد همکاری دو میدان کوچک خرمشهر و نفت‌شهر را به عراق دادیم اما این کار را هم نکردند، ادامه داد: بعد می‌گویند در میدان‌های بزرگ‌مان با آنها کار کنیم! ایران هم‌اکنون در آزادگان از عراق جلوتر است، تولید را متوقف کنیم که می‌خواهیم با آنها مذاکره کنیم!؟
وزیر نفت با بیان اینکه آیا کشوری که تحریم نیست و هیچ محدودیتی در انتخاب شرکت‌های خارجی ندارد، قرارداد مشترک با کشوری که تحریم است امضا می‌کند که تحریم شود؟ افزود: عراق اگر از این فداکاری‌ها می‌خواهد انجام دهد، راه‌های بسیار ساده‌تری وجود دارد! عراق روزانه ۱۱ هزار بشکه نفت کرکوک را از طریق ایران سوآپ می‌کرد که پس از تحریم‌ها قطع کرد. حالا این کشور برای ایران روزانه ۳۰۰ هزار بشکه نفت می فروشد؟!
زنگنه با اشاره به اینکه هم اکنون ماهانه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار گاز به عراق صادر می‌شود که پول آن را به دلیل تحریم نمی‌دهند، گفت: هم اکنون ما ۲ میلیارد دلار بابت گاز و برق از عراق طلب داریم، این پول‌ها را بدهند.
وی با بیان اینکه من می‌دانم که هر کشوری معذورات خودش را دارد و هیچ کشوری خودش را فدای ما نمی‌کند، تصریح کرد: ما باید خودمان را فدای ملت ایران کنیم و نباید توقع داشته باشیم آنها برای منافع ما فداکاری کنند. ما باید در قاعده متعارف بین‌المللی زندگی کنیم.
به گفته وزیر نفت، کارهای بسیار ساده‌ای هست که عراق بتواند انجام دهد، در آخرین سفرم به این کشور به آنها پیشنهادهایی دادم، اما حتی یکی از آنها را هم نپذیرفتند و گفتند همه این موارد مشکل دارد و ما نمی‌توانیم و مشخص است که همه مشکل هم آمریکاست.
زنگنه ادامه داد: انجام سوآپ نفت، ترانزیت در کرکوک یا همکاری در زمینه مطالعه روی احداث خط لوله، یا دریافت هزینه فروش گاز ایران، از مواردی است که به این کشور پیشنهاد شده، اما نپذیرفته است.
ساده‌نگر نباشید
وی با اشاره به مطالعات انجام شده درباره شرایط میدان‌های نفتی مشترک در دنیا گفت: ۱۱ میدان در دنیا یکپارچه‌سازی شده‌اند که ۶ میدان مربوط به انگلیس و هلند و همچنین انگلیس و نروژ است و پنج میدان دیگر هم متعلق به بقیه دنیاست، همه این میدان‌ها کوچک است و نمونه‌ای در دنیا نیست که به بزرگی میدان پارس جنوبی و آزادگان یکپارچه‌سازی شده باشد.
وزیر نفت با بیان اینکه نباید در مسائل مهم کشور ساده‌نگر بود، اظهار کرد: ما باید با کشورهای همسایه در همه مسیرهایی که امکان دارد کار کنیم، اما وقتی کشوری نمی‌پذیرد، ما هم باید با اتکا به توانایی‌های کشور به کارمان ادامه دهیم و متوقف نشویم.
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره اینکه در نامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است که وزارت در زمینه صادرات گاز به اروپا در قالب توافق ایران، ترکیه و اروپا به بهانه مشارکت در خط لوله گرجستان تعلل کرده است، گفت: من اصلا اطلاعی درباره موضوع گرجستان ندارم و در این باره پیشنهادی هم نشده و این موضوع به تازگی مطرح شده است.
وی ادامه داد: گرجستان تنها یک بار پیشنهاد احداث خط لوله تا گرجستان را به منظور ساخت کارخانه ال‌ان‌جی مطرح کرد که به هیچ‌وجه منطقی نبود، زیرا افزون بر احداث خط لوله‌ای طولانی نیازمند سرمایه‌گذاری بالایی برای ال‌ان‌جی بود. به جای این کار می‌شود ال‌ان‌جی را در ایران ساخت و از جنوب با کشتی منتقل کرد.
وزیر نفت درباره ترکیه با اشاره به اینکه یک شیاد حرفهای به وزارت نفت مراجعه و صحبت‌هایی کرد که حدود ۲۶۰ میلیون دلار هم پول وزارت نیرو را تاکنون پرداخت نکرده است، اظهار کرد: شمار زیادی از این شیادان در روز به ما مراجعه می‌کنند. هر روز داماد بیل گیتس و پسرخاله پوتین به ما مراجعه می‌کنند!
زنگنه با بیان اینکه بنده از کسی برای مذاکره دعوت نمی‌کنم، تصریح کرد: اگر وزیر نفت یا مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از کسی برای مذاکره دعوت کند، سبب تضعیف بازار خواهد شد.
وی در پاسخ به چگونگی روند طرح‌های توسعه‌ای میدان‌های آب تیمور و منصوری گفت: طرح‌های توسعه این دو میدان هر دو به پای امضا رسید و روز پس از اجرایی شدن تحریم‌ها قرار بر پاراف قرارداد میدان منصوری با شرکت اندونزیایی پرتامینا بود، اما به دلیل تحریم‌ها نتوانستند ادامه دهند. قرارداد لوک اویل هم به همین دلیل متوقف شد.
آمریکا نمی‌تواند مقاومت کند
وزیر نفت در پاسخ به خبرنگاری که آیا امیدی برای انجام دوباره این مذاکرات دارید یا نه، ادامه داد: آمریکا نمی‌تواند در برابر مقاومت ما، مقاومت کند.
وی درباره اینکه آیا می‌توان به صادرات نفت ایران به اروپا و دیگر کشورها و همچنین انجام مبادلات پولی با راه‌اندازی سازوکار مالی جدید با اروپا (INSTEX) امیدوار بود یا نه، تصریح کرد: من اطلاعی درباره این موضوع ندارم و بانک مرکزی می‌تواند اطلاعات لازم را ارائه کند، اما اروپایی‌ها درباره برداشت نفت هیچ اقدام مثبتی نداشته‌اند.
وزیر نفت درباره اینکه گفته می‌شود بعضی از کشورها به وسیله سفیران‌شان به منظور خرید نفت خام به بورس انرژی مراجعه کرده‌اند، تصریح کرد: کشورهایی که معافیت داشته باشند به‌راحتی می‌توانند از ما خرید نفت خام داشته باشند. هدف از عرضه نفت خام در بورس انرژی، شفاف‌سازی است.
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره مقدار فروش نفت از طریق اینسکس و امید افزایش فروش نفت به اتحادیه اروپا با این سازوکار افزود: تا جایی که اطلاع دارم این سازوکار ارتباطی با فروش نفت نخواهد داشت و بیشتر به جابه‌جایی پول آن مربوط است که بیشتر بانک مرکزی در این زمینه فعال است. امیدوارم گشایشی حاصل شود، اما چه مقدارش را باید از بانک مرکزی پرسید.
وی درباره اینکه اختلاسی که پارسال در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران رخ داد، از سوی وزارت نفت پیگیری شده است یا نه؟ ادامه داد: آنچه به من گفته‌اند این است که از فرد اختلاس‌گر از طرف مقام‌هایی قضایی بیشتر از مبلغ مورد نظر ضبط شده است.
وزیر نفت با اشاره به اینکه به‌تازگی نامه‌ای به معاون اول قوه قضائیه به منظور پرداخت بخش نقد آن به شرکت ملی نفت ایران و اجازه فروش اموال غیرمنقول ارسال کرده‌ام، اظهار کرد: قرار بر این است که دستور انجام این کار صادر شود، اما سرانجام، پرداخت این پول به ما مشروط به صدور حکم دادگاه است.
EPCها اجرایی شده‌اند
زنگنه در پاسخ به پرسشی مبنی بر معطلی در اجرای طرح‌های EPC تصریح کرد: تعجب می‌کنم از اینکه می‌گویید در EPCها تأخیر شده است. EPCها اجرایی شده‌اند و کار بسیاری سختی بود. در این موضوع مقداری ما خودمان تأخیر کردیم، آن هم به دلیل این بود که در شرایطی که ما ۱۰۰ درصد ظرفیت تولید را نمی‌توانیم بفروشیم، بنابراین مجبور به استفاده از درآمد دولت برای بازپرداخت هزینه طرح‌ها می‌شدیم، در نتیجه به عمد خودمان مقداری این کار را با تأخیر اجرا کردیم.
وی درباره تأخیر در اجرای قراردادهای توسعه‌ای و الگوی جدید قراردادهای نفتی گفت: ما به‌تازگی با شرکت‌های داخلی قرارداد امضا کردیم و ممکن است دوباره برای میدان‌هایی که خیلی بزرگ نیستند و پیچیدگی‌های زیادی هم ندارد، قرارداد امضا شود.
وزیر نفت با اشاره به اینکه بیشتر بر قراردادهای EPC که ۶ میلیارد دلار است تمرکز داریم و در صورتی که اینها به خوبی پیش برود، دوباره می‌توان قراردادهای جدید امضا کرد، ادامه داد: انجام این قراردادها، اشتغال‌زایی بالایی را در پی خواهد داشت، همچنین ۲۴۰ میلیون دلار که به قیمت امروز بالای ۲ هزار میلیارد تومان می‌شود از این مبالغ باید طرح‌های عام‌المنفعه در مناطق نفتخیز اجرا کنیم.
وی درباره بهره‌گیری از پیمانکاران داخلی در طرح‌های توسعه‌ای صنعت نفت گفت: پیمانکار مسئولیتی در مقابل عملکرد مخزن ندارد، اما در الگوی جدید قراردادهای نفتی، پیمانکار در مقابل عملکرد مخزن مسئول است، بنابراین طرح‌هایی که پیمانکار در مقابل عملکرد مخزن مسئولیتی ندارد به پیمانکاران داخلی واگذار می‌شود، اما در الگوی جدید قراردادهای نفتی، پیمانکاران داخلی و خارجی هر دو حضور دارند.
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره مستهلک شدن شمار زیادی از تجهیزات صنعت نفت و نوسازی آنها ادامه داد: طرح نوسازی تأسیسات صنعت نفت با اولویت مناطق نفتخیز جنوب از سال ۹۶ به اجرا درآمد که برای مرحله نخست به منظور جمع‌آوری اطلاعات همه واحدهای صنعت مشاور ایرانی انتخاب و انجام شد. پس از آن مشاوری با هدف طراحی مفهومی نوسازی همه تأسیسات برگزیده شده است تا پس از آن بحث نوسازی تجهیزات انجام شود.
وزیر نفت با اشاره به اینکه بیشتر تأسیسات صنعت نفت عمری بالای ۶۰ سال دارند، گفت: بعضی از تجهیزات ۳۰ سال از مستهلک شدن‌شان می‌گذرد و کارکنان صنعت نفت با فداکاری از این تأسیسات بهره‌برداری می‌کنند. وضع منابع مالی نفت خوب نیست، زیرا به نسبتی که ما فروش نفت داریم، سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر کاهش سرمایه‌های انسانی وزارت نفت افزود: کار بزرگی که در این دوره از وزارت انجام شد، اضافه نشدن نیروی جدید بود. فشارها برای اضافه کردن نیرو طاقت فرسا بود و بنده سال‌ها در برابر این موضوع مقاومت کرده‌ام.
زنگنه با اشاره به بازنشسته شدن بخشی از نیروهای صنعت نفت در این سال‌ها گفت: نگرانی ما این است که مغز متفکر و نیروی برتر ما در صنعت ضعیف شود و باید نیروهای با استعداد برای نفت جذب کنیم.
وزیر نفت درباره تکلیف عرضه نفت خام در بورس انرژی تصریح کرد: قاطعانه و مستمر ادامه خواهیم داد و گزارش عرضه یک میلیون بشکه نفت خام در بورس به سران سه قوه ارائه شده است.
وی درباره آغاز کار چینی‌ها در طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ادامه داد: ما با چینی‌ها مکاتبه کرده‌ایم، اما هنوز جواب نداده‌اند.
دومینوی تخریب
وزیر نفت به این پرسش که در آستانه ۴۰ سالگی انقلاب آیا از مسیری که به نقطه کنونی رسیده است، راضی هستید؟ اظهار کرد: خدا راضی باشد. خیلی بهتر از این می‌توانستیم باشیم. اگر با هم دوست بودیم، اگر با هم می‌ساختیم، اگر ریشه هم را به اسم دوستی، اسلام و انقلاب نمی‌زدیم، خیلی بهتر از این می توانستیم باشیم. اما برای آن چیزی هم که به دست آمده راه بزرگ و سختی را طی کردیم و هزینه زیادی پرداختیم.
وی در واکنش به توئیت پدرام سلطانی درباره بدهی شرکت ملی نفت ایران هم اظهار کرد: من از ایشان توقع بیان چنین حرف‌هایی را نداشتم. حرفهای بسیار خلاف و نامناسبی بود. اما ترکیب بدهی‌های که ما داریم چیست؟ ما (عمدتا پیش از ما) از صندوق توسعه ملی برای طرح‌های پارس جنوبی قرض گرفتند (کار خوبی کردند). در واقع دولت از دولت برای اجرای تعدادی از طرح‌های حیاتی برای رفاه ملت ایران و برداشت حداکثری از میدان‌های مشترک قرض گرفته است. حال این به معنای این است که شرکت ملی نفت ایران ورشکسته شده است؟!
زنگنه با تاکید بر اینکه بدهی شرکت ملی نفت ایران به صندوق توسعه ملی که بدهی خارجی تلقی نمی‌شود، تصریح کرد: واقعا تعجب می‌کنم. این حرف‌ها چیست که زده می‌شود. برخی مواقع در کشور اینگونه می‌شود که همانند یک دومینو به فکر تخریب هستند و هرچه تندتر باشد بهتر است. چرا؟! ما خیلی وضع‌مان خوب است.
وی ادامه داد: در تاریخ این انقلاب هیچ وقت این همه فشار به ما وارد نشده بود که اکنون می‌شود. سخت است، خطیر است، اما ما با امید، قدرت و مقاومت از آن عبور می‌کنیم. بیست‌و‌دوم بهمن ماه روزی است که ما باید این قدرت و اقتدار ملی را مقابل ترامپ نشان دهیم. هیچ‌وقت به اندازه الان منافقین در کاخ سفید نفوذ نکرده بودند و آنجا (کاخ سفید) پایگاه حرفهای آنها نشده بود.
وزیر نفت افزود: ما باید در دهن آنها (آمریکا) بزنیم و نشان دهیم ملتی مقتدر هستیم و برای موجودیت‌مان، برای استقلال‌مان، نظام‌مان، میهن‌مان، یکپارچگی‌مان و وحدت‌مان ارزش قائل هستیم.
نگران نباشید، امواج می‌آیند و می‌روند
وزیر نفت درباره، آینده سیاست‌گذاری حوزه انرژی با توجه به اظهارنظرهای کنونی و نامه ۷۲ نماینده مجلس شورای اسلامی هم توضیح داد: به هیچ‌وجه نگران نباشید، کشور حساب و کتاب دارد. تعداد زیادی از ۷۲ نماینده‌ای که نامه اخیر را نوشتند از طریق تلفن و پیامک ضمن عذرخواهی اعلام کردند به هیچ‌وجه در جریان جزئیات نامه نبوده و نامه را نخوانده‌اند، یا گمان کردند نامه برای قدردانی از وزارت نفت تنظیم شده است.
وی به نامه قدردانی نمایندگان مجلس شورای اسلامی از اقدام وزارت نفت برای تولید سوخت باکیفیت اشاره کرد و با تاکید بر اینکه این امواج می‌آیند و می‌روند، یادآور شد: در نامه‌ای به رئیس جمهوری از ایشان تقاضا کردم بندهای نامه نمایندگان مجلس شورای اسلامی به سران سه قوه درنشست سران قوا با حضور من و نمایندگان مجلس شورای اسلامی بررسی و قضاوت شود.
زنگنه با بیان اینکه نوشتن این نامه‌ها، به معنی بی‌ثباتی نیست، بلکه دستاورد نظام جمهوری اسلامی است که نمایندگان مجلس شورای اسلامی می‌توانند حرف‌های‌شان را مطرح کنند، تصریح کرد: یکی از افتخارات نظام، پاسخگویی است. پاسخگویی یعنی یک مقام عالی‌رتبه را بتوان بدون خونریزی برکنار کرد. این به معنای مردم‌سالاری و پاسخگویی است. و اتفاقا این دستاورد بزرگی است که باید به آن افتخار کنیم.
وزیر نفت درباره شرایط بازار نفت و اینکه آیا رقم پیش‌بینی شده قیمت نفت در بودجه محقق می‌شود، گفت: مقدار فروش نفت یعنی قیمت ۵۴ دلار برای هر بشکه به امید خدا محقق می‌شود. وضع بازار نفت پیچیده است و باید مراقب باشیم. عده‌ای هم تلاش می‌کنند کارهای تخریبی علیه ایران انجام دهند. در نشست اخیر اوپک هم با آنها دعوایمان شد که ما با شما دشمن نیستیم، اما شما بی‌طرف نیستید و با ما دشمنی می‌کنید.
وی در پاسخ به راهبرد وزارت نفت در باره تمدید نشدن معافیت خریداران نفت خام ایران، اظهار کرد: مقاومت می‌کنیم و ادامه می‌دهیم.