به گزارش صنعت نیوز، معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن در پنجمین نشست روسای راه‌آهن کشورهای عضو سازمان شانگهای، ضمن ارائه پیشنهادهای جمهوری اسلامی ایران برای تقویت همکاریهای ریلی، ترانزیتی و لجستیکی، موقعیت راهبردی کشورمان در اتصال دو قاره آسیا و اروپا را تبیین کرد.
جبار علی ذاکری در این نشست که بدون حضور خبرنگاران و به میزبانی مسکو برگزار شد، پیشنهاد برگزاری نشست سه جانبه ایران ـ روسیه ـ جمهوری آذربایجان برای همسان‌سازی تعرفه‌ها و افزایش حمل بار را مطرح کرد.
تشکیل کارگروه کارشناسی به منظور آسیب‌شناسی، رفع موانع و چالش‌های موجود در مناطق مرزی، بررسی مسیرهای غیر متصل به شبکه‌های ریلی بین کشورها و تعریف مدل مالی جهت تامین سرمایه‌گذاری لازم جهت ساخت این مسیرها، از دیگر پیشنهادهای مدیرعامل راه‌آهن کشورمان به همتایان خود در کشورهای عضو شانگهای بود.
وی با اشاره به عضویت دائم کشورمان در سازمان همکاری شانگهای از تیرماه ۱۴۰۲ گفت : پیوستن جمهوری اسلامی ایران به این سازمان موجبات توسعه همکاریهای اقتصادی و تجاری میان ایران و اعضای این سازمان را بیش از بیش تسریع کرده است.
ذاکری افزود : راه آهن جمهوری اسلامی ایران با توجه به موقعیت خاص خود که بعنوان پل ارتباطی شرق به غرب آسیا و همچنین، بعنوان گذرگاه دو قاره مهم اروپا و آسیا به شمار می‌رود ، به دنبال استفاده از این فرصت برای تقویت و توسعه شراکت و همکاری در حوزه ترانزیت و لجستیک با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای است.
مدیرعامل راه آهن با بیان اینکه توسعه همکاریهای دوجانبه و چند جانبه در حوزه حمل ونقل و ترانزیت به ویژه تلاش برای رونق ترانزیت مسیرهای شرقی-غربی و شمالی-جنوبی عبوری از ایران با سایر کشورهای واقع در این مسیرها کمک زیادی خواهد کرد افزود : شبکه ریلی راه آهن ایران به راه آهن‌های کشورهای آسیای میانه ، ترکیه و پاکستان متصل است.
وی افزود: شبکه ریلی ایران از مرز شمتیغ بطول ۶۲ کیلومتر تا ایستگاه روزنک در داخل افغانستان کشیده شده و خط ریلی راه‌آهن ایران تا مرز عراق در شلمچه احداث شده است.
مدیرعامل راه‌آهن با اشاره به اتصال شبکه ریلی راه آهن ایران به سه بندر مهم در جنوب کشور ، از جمله بندر عباس، بندر امام خمینی و بندرخرمشهر متصل بوده گفت: این شبکه ریلی در شمال کشور نیز در دریای خزر به بندر امیر آباد و بندر کاسپین متصل است و در حال حاضر اتصال بندر مهم چابهار در کرانه دریای عمان و نیز بندر انزلی در کرانه دریای خزر نیز در دست احداث است.
ذاکری گفت: به منظور استفاده از این موقعیت بی‌نظیر و با توجه به این حقیقت که خاک ایران عملاً کوتاه‌ترین مسیر اتصال کشورهای آسیای میانه با آبهای بین‌المللی و اروپا و نیز مسیری مناسب برای ترانزیت بوده و از امنیت و ایمنی بالایی برخوردار است، گذرگاه‌های بین المللی مختلفی در مسیرهای شرقی- غربی و شمالی-جنوبی از مسیر ایران عبور می کنند.
تلاش برای تسهیل عبور در گذرگاه‌های بین‌المللی از مسیر ایران
مدیرعامل راه‌آهن، راهگذر بین‌قاره‌ای شمال-جنوب در سه شاخه ، گذرگاه جنوبی کمربند راه برای اتصال چین به اروپا ، گذرگاه آلماتی-بندر عباس، گذرگاه ریلی آلماتی-تهران-استانبول و همچنین گذرگاه اسلام آباد- تهران-استانبول را از مهمترین گذرگاه‌های ریلی برشمرد و گفت : راه آهن ایران در حال تلاش برای عملیاتی کردن گذرگاه‌های عبوری بین المللی از ایران با ایجاد شرایط بهتر و تسهیل امکانات و بالابردن ظرفیت لازم برای حمل و نقل کالاها از چین، روسیه و کشورهای آسیای میانه به سمت ایران، هند، پاکستان و اروپاست.
ساخت خط ریلی رشت – آستارا
ذاکری، راهگذر شمال-جنوب را یکی از مهمترین طرح‌های حمل و نقل ریلی عنوان کرد و افزود : هم‌اکنون مذاکرات خوبی در بالاترین سطح بین دو دولت ایران و روسیه برای ساخت حلقه مفقوده رشت-آستارا در داخل ایران در حال انجام است.
معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه‌آهن سراسری کشورمان گفت : تکمیل این گسستگی با اولویت بالا در دستور کار دولت و راه آهن ایران قرار گرفته و هرچند شاخه شرقی کریدور شمال-جنوب ، به‌عنوان تنها مسیر تمام ریلی از روسیه به ایران و بنادر جنوبی ایران فعال است ، اما تلاش ما بر این است که بتوانیم بارهای موجود بر روی این راهگذر را بصورت حمل ترکیبی انجام دهیم و اقدامات خوبی نیز جهت تسهیل حمل و نقل ترکیبی بر روی این راهگذر در شاخه غربی و نیز از طریق دریای خزر و بنادر آمیر آباد و بندر کاسپین که به شبکه ریلی ایران متصل هستند در حال انجام است.
ساخت خط ریلی زاهدان – چابهار، طرحی راهبردی
ذاکری در بخش دیگری از سخنان خود، طرح ریلی زاهدان-چابهار را یکی از راهبردی‌ترین و بزرگترین طرح‌های ریلی ایران دانست و گفت : با تکمیل این طرح ، شبکه ریلی راه آهن ایران به بندر راهبردی و اقیانوسی در جنوب شرقی ایران و در ساحل دریای عمان متصل می‌شود و در آینده نقش مهمی در حمل و نقل و ترانزیت کالا از هند به افغانستان و کشورهای آسیای میانه از طریق شبکه ریلی ایران ایفا خواهد کرد.
در این جلسه که کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه نیز حضور داشت، نماینده ازبکستان پیشنهاد ایجاد شورای همگرایی ریلی شانگهای را مطرح کرد که مورد استقبال اعضا قرار گرفت و توافق شد جزییات آن در جلسات بعدی بررسی شود.
این نشست رؤسای راه‌آهن سازمان همکاری شانگهای، نخستین حضور نماینده جمهوری اسلامی ایران و جمهوری بلاروس پس از عضویت دراین سازمان بود.
معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل راه آهن در حاشیه این نشست با آقای بلازاروف همتای روسی خود و نیز قائم مقام شرکت راه‌آهن سراسری روسیه، جداگانه درباره راههای توسعه همکاری‌ها به ویژه گذرگاه شمال ـ جنوب بویژه و تکمیل قطعه راه آهن رشت ـ آستارا رایزنی کرد.
دیدار با نماینده پاکستان و بررسی توسعه مسیرهای ریلی بین دو کشور از دیگر برنامه های ذاکری در این سفر بود.
سازمان همکاری شانگهای (Shanghai Cooperation Organization: SCO) در سال ۱۹۹۶ توسط رهبران چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف برقرارکردن موازنه قدرت در برابر نفوذ آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به نام شانگهای ۵ پایه‌گذاری شد و بعد از پیوستن ازبکستان به آن، سازمان همکاری شانگهای نام گرفت. این سازمان ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ میلادی و دفتر مرکزی آن در چین تاسیس شد.
جمهوری اسلامی ایران، روسیه، چین، هند، پاکستان، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و بلاروس عضو دائم سازمان همکاری شانگهای هستند.